به گزارش ملکان،سرویس اجتماعی – سمانه اسلامی
تالاب نیلوفر آبی بابل، که پیش‌تر میزبان تعداد زیادی از پرندگان مهاجر بود، اکنون با کاهش چشمگیر جمعیت این پرندگان روبه‌رو شده است. دلیل اصلی این کاهش، رشد بی‌رویه گیاه لاله مردابی و کاهش عمق آب تالاب به دلیل عدم لایروبی به موقع است. این شرایط باعث شده است که زیستگاه مناسبی برای پرندگان فراهم نباشد و آنها مجبور به ترک این منطقه شوند.
تالاب نیلوفر آبی که در شهر بابل واقع شد روزانه صدها شهروند بابلی در کنار این تالاب به ورزش و پیاده روی مشغول هستند.
شهروندان بابل نیز در شبکه‌های اجتماعی از خالی بودن تالاب از پرندگان مهاجر خبر داده‌اند و کارشناسان حیات وحش نیز بر اهمیت زیستگاه و تغذیه مناسب برای حضور پرندگان مهاجر تأکید کرده‌اند.
شهروندان بابلی مدعی هستند که در سالهای گذشته همزمان با آبان ماه تعداد به مراتب بیشتر از زمان فعلی پرنده مهاجر در این تالاب حضور داشتند و در سال جاری در حالی آبان ماه از نیمه گذشته است که این تالاب خالی از پرندگان مهاجر است.
بنا به نظر کارشناسان حیات وحش زیستگاه و تغذیه مناسب ۲ عامل مهم و موثر برای حضور پرندگان مهاجر در یک آب بندان یا تالاب محسوب می شود.
صاحبنظران سالهای گذشته در خصوص لایروبی فنی و اصولی این تالاب تاکید داشتند که اگر این امر صورت نگیرد این تالاب جایی برای پذیرایی از پرندگان مهاجر نخواهد داشت.
پیش قراولان پرندگان مهاجر که از اواسط شهریور ماه در آسمان مازندران به پرواز درآمده و در تالاب ها و آب بندانهای این استان فرود آمدند با سرد شدن نسبی هوا بر تعداد آنها در استان افزوده شد اما سفره خالی تالاب حیدرکلا پذیرای این پرندگان نیست.
سالهای گذشته گونه های متنوعی از این پرندگان مهاجر در تالاب ۳۴ هکتاری حیدر کلای بابل فرود می آمدند اما سطح پوشیده این تالاب سبب شد که این پرندگان مهاجر شوقی برای نشست نداشته باشند.
کارکرد این تالاب تامین آب زمین های شالیزاری سه منطقه حیدرکلا، حاجی‌کلا و حمزه‌کلا بابل است اما زیبایی خاص این آبندان سبب شد که این تالاب به مکانی برای برگزاری جشنواره های مختلف و پرنده نگری تبدیل شود.
تالاب حیدرکلا در بابل یکی از شاخص‌ترین تالاب‌های محل رشد لوتوس‌ها یا همان نیلوفرهای آبی هستند. اما به جز این تالاب، چند تالاب دیگر نیز در مازندران با سطحی پوشیده از نیلوفرهای آبی چشم‌اندازی مشابه این تالاب دارند. آب‌بندان روستاهای رودبست و اجاکسر در شهرستان بابلسر ۲ پهنه تالابی استان هستند که سال ۱۴۰۱ در فهرست میراث طبیعی ملی ایران به عنوان تالاب نیلوفر ثبت ملی شدند. تالاب نیلوفر آبی آب‌بندان‌سر ساری نیز یکی دیگر از نقاط رویش این گیاه آبی در مازندران است که طی سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته است.
این کارشناس محیط زیست تصریح کرد: در روزهای اخیر حضور پرندگان مهاجر در تالاب حیدر کلا به مراتب کمتر از مدت مشابه در سالهای گذشته است که این امر فرصت طلایی پرنده نگری را از تالاب حیدرکلا ربوده است.
لاله‌های مرگبار؛ بلای جان تالاب حیدرکلا
کارشناس محیط زیست و حیات وحش اظهار کرد: تالاب حیدرکلا پوشیده از لاله مردابی شد که این امر سبب کاهش سطح آب تالاب شد.
محمد عباس زاده گفت: لایروبی فنی و اصولی تالاب حیدرکلا یک ضرورت مهم بود که متاسفانه در سالهای گذشته انجام نشد و این امر زمینه ای برای کاهش سطح آب تالاب و بی رغبتی پرندگان مهاجر برای فرود در این زیستگاه شد.
عباس زاده با اشاره به این مطلب که پرنده مهاجر نمی تواند با این حجم انبوه لاله مردابی در این تالاب زمستان گذرانی کنند، اظهار کرد: زیستگاه مناسب و تغذیه دو عامل اصلی فرود پرندگان مهاجر در یک تالاب یا آب بندان محسوب می شود که تالاب حیدر کلا از این مهم محروم شد.
این کارشناس محیط زیست افزود: هر ساله شاهد کاهش تعداد پرندگان مهاجر در این تالاب بودیم که در سال جاری این امر به شدت کاهش یافته و سطح تالاب خالی از پرندگان مهاجر شد.
عباس زاده افزود: حواصیل زرد، حواصیل خاکستری، حواصیل سفید بزرگ، حواصیل ارغوانی، اگرت کوچک، گاوچرانک، حواصیل شب، بوتیمار کوچک، بوتیمار، اکراس سیاه، پرستوی دریایی تیره، ماهی خورک، یلوه آبی، طاووسک، چنگر معمولی، چنگر نوک سرخ، خوتکا ابرو سفیدابروسفید، خوتکا، اردک سر سبز، اردک نوک پهن، اردک دم سر حنایی، اردک ارده ای، اردک سر سیاه، اردک سیاه کاکل، کشیم کوچک، کشیم بزرگ، کشیم گردن سیاه، تنجه، زنبورخوارزنبور خوار گلوخرمایی، کور کور سیاه قرقی، سارگپه معمولی، سنقر تالابی، باکلان کوچک، آووست،چوب پاشلک معمولی، آبچلیک تک زی، کوکو، چلچله، دم جنبانک ابلق، دم جنبانک خاکستری، زاغی، گنجشک خانگی، گنجشک سینه سیاه، چک بوته ای، سسک تالابی پر سر و صدا، سسک ابرو سفید، چلچله رودخانه ای، شانه به سر، چرخ ریسک بزرگ، چرخ ریسک پشت بلوطی، سینه سرخ، سهره جنگلی، سار، سار صورتی، خروس کولی، جغد انبار، الیکایی، سنگ چشم پشت سرخ، سنگ چشم بزرگ، زرد پره لیمویی، مگس گیر گلو سرخ از گونه های مختلف پرندگان مهاجری بودند که در تالاب حیدرکلا در فصل های مختلف به خصوص زمستان حضور داشتند.
این کارشناس محیط زیست تصریح کرد: سالهای گذشته در اواسط آبان ماه تعداد زیادی از پرندگان مهاجر در تالاب حیدرکلا فرود می آمدند اما در روزهای اخیر سطح تالاب خالی از حضور پرندگان مهاجر است.
کاهش جمعیت پرندگان مهاجر در تالاب بابل، زنگ خطری برای محیط زیست منطقه است. برای جلوگیری از تشدید این مشکل، باید اقدامات فوری و موثر انجام شود. با همکاری مردم، مسئولین و سازمان‌های مردم‌نهاد می‌توان به احیای تالاب بابل و حفظ تنوع زیستی این منطقه کمک کرد.
مازندران دارای ۲ تالاب بین‌المللی میانکاله و فریدونکنار و چندین تالاب و آبگیر محلی چون ساهون، لپو و پلنگان، ولشت، استخرپشت، گل‌پل، خضر نبی، شورمست، دریوک، سراندون و بالندون، گز و کندوچال است.
مازندران همچنین افزون بر ۸۰۰ قطعه آب‌بندان به مساحت ۱۷ هزار هکتار دارد. همه ساله در فصل زمستان ۱۰۰ گونه پرنده مهاجر زمستان گذران با جمعیتی حدود ۳۰۰ هزار بال به مازندران مهاجرت می‌کنند.
بر اساس آمارهای رسمی، تاکنون بیش از ۴۹۰ گونه جانوری از رده‌های مختلف مهره‌داران اعم از پرندگان، پستانداران، خزندگان، دوزیستان و ماهی‌ها در زیست‌بوم مازندران شناسایی شده‌اند.
پرندگان با ۳۱۷ گونه از ۵۸ خانواده، پستانداران با ۶۳ گونه و ۱۹ خانواده، دوزیستان با ۹ گونه از ۶ جنس و ۶ خانواده، خزندگان با ۲۶ گونه از ۲۱ جنس و ۱۱ خانواده و ماهی‌ها با ۷۵ گونه بخشی از تنوع زیستی حیات وحش مازندران را تشکیل می‌دهند.
