به گزارش خبرنگار ملکان:
نهضت شمال از خبر مدیر کل جهادکشاورزی مازندران گفت : ۲۴ خرداد تا دهم تیرماه امسال ۴۵۲ میلیارد تومان به بخش کشاورزی استان خسارات وارد شد. گزارش میدهد
بارش های بهاری همیشه زیبا و دلنشین بود، باران های تند همراه با رعد و برق، جاری شدن آب و بلافاصله بیرون آمدن خورشید از پشت ابرها و تابیدن آفتاب مشخصه های باران های بهاری است، زمانی که هوا در بهار بی قراری می کرد و باران با غرشی پرهیاهو می بارید، مادربزرگ ها می گفتند این صدا به دلیل این است که زمین و درختان از خواب زمستانی بیدار شوند، به آنها گفته می شود که برف و سرمای زمستان تمام شده و دیگر وقت جوانه زدن و شکوفه دادن است؛ اما چند سالی است این چرخه تا حدودی تغییر کرده و نظم بارش های زمستانی و بهاری به هم خورده است حتی الگوی بارش تغییر کرده و در فصول مختلف از برف به باران و بر عکس تغییر رویه داده است.
سال‌های گذشته که خشکسالی بیشترین خسارت را به محصولات کشاورزی استان زده بود، امسال سرما، یخبندان و سیلاب کشاورزان را بیش از هر چیز متضرر کرده است. سیلاب پنجم تیرماه امسال و بارندگی‌های سیل‌آسای ۲۴ خرداد تا ۶ تیرماه که خسارت‌های زیادی به کشاورزی استان وارد کرده، دو نمونه از این تغییر اقلیم است که باعث شده مسئولان جهادکشاورزی و کارشناسان این حوزه تنها راه گذر بدون خسارت از این شرایط را سازگاری با شرایط جدید بدانند.
استاندار مازندران در ستاد بحران استان با بیان اینکه مهمترین تهدید در سطح جهان وقوع سیل است، گفت: مازندران هم یکی از استان هایی است که هر از چندگاهی با وقوع سیلاب خسارت‌های سنگینی را متحمل می‌شود.
یوسف نوری با اشاره به اینکه رسیدگی به کار مردم باید در اولویت کار مسئولان باشد، افزود: تغییرات اقلیمی باعث شده که آمادگی کامل برای رویارویی با بحران را داشته باشیم و در زمینه پیش بینی و پیشگیری باید با دقت بیشتری عمل کنیم.
مدیر کل جهادکشاورزی مازندران در ستاد بحران استان گفت: از ۲۴ خرداد تا دهم تیرماه سال‌جاری ۴۵۲ میلیارد تومان به بخش کشاورزی استان خسارات وارد شد.
تغییر اقلیم
بابک مؤمنی»، رئیس جهادکشاورزی مازندران با تأیید این موضوع نیاز امروز کشاورزی استان را در مرحله اول اجرای اصولی طرح‌های آبخیزداری در بالادست عنوان کرده و می‌گوید: در سال‌های اخیر الگوی بارش در مازندران به عنوان یکی از اصلی‌ترین استان‌های کشاورزی کشور تغییر کرده و سبب بروز سیلاب‌های مهیب در چندین دوره در شمال کشور و از جمله مازندران شده است. در این شرایط تنها راه همراهی و ایجاد سازگاری با اقلیم جدید است.
وی تغییر الگوی بارش‌ها را نشانه اصلی تغییر اقلیم عنوان کرده و ادامه میدهد: همان‌طور که می‌دانید استان‌های شمالی مانند مازندران هیچ زمانی منتظر وقوع سیلاب نبوده‌اند، زیرا همیشه الگوی بارش‌ها در این استان‌ها از جنس بارش‌های مدیترانه‌ای به صورت متناوب و چندین روزه بوده اما پدیده تغییر اقلیم در چند سال گذشته جنس نزولات جوی در این مناطق را تغییر داده و در این مدت شاهد بارندگی‌هایی از جنس موسمی با شدت بالا در دوره کوتاه بوده‌ایم.
این مقام مسئول می‌افزاید: در واقع مقدار زیاد باران در کوتاه‌مدت مانند یک انرژی دینامیکی عمل کرده و قدرت تخریب آب را افزایش میدهد و اگر ما اجرای طرح‌های آبخیزداری، مدیریت منابع و اصلاح سازه‌های تقاطعی را در استان‌های کشاورزی مانند مازندران جدی نگیریم، ناچار به تحمل میزان گسترده خسارت‌ها هستیم. در سال‌جاری از ۲۴ خرداد تا ۳ تیرماه چندین دوره شاهد وقوع سیلاب‌های گسترده در استان بوده‌ایم که در مجموع نزدیک به ۵۰۰ میلیارد تومان خسارت روی دست کشاورزان استان گذاشته است.
گذر از کشاورزی سنتی و حرکت به سمت کشاورزی مدرن
مؤمنی، مهمترین چالش کنونی بخش کشاورزی مازندران را گذر از کشاورزی سنتی و حرکت به سمت کشاورزی مدرن و صنعتی عنوان کرده و می‌گوید: متأسفانه ما همچنان در حال گفت و گو برای مکانیزه کردن کشاورزی هستیم. در حالی‌که دنیا در حال انجام کشاورزی هوشمند است. در شرایطی که در دوره یکساله شاهد چندین سیلاب و تخریب گسترده زیرساخت‌های کشاورزی بوده‌ایم چنین تعللی به هیچ وجه قابل قبول نیست. در واقع ما باید در مرحله اول با سرعت بخشیدن به اجرای طرح‌های آبخیزداری جلوی خسارت‌های بیشتر را بگیریم. اجرای این طرح در بالادست می‌تواند در مدیریت آورد سیل چه منابع آبی و چه رسوبات بسیار مؤثر باشد، از این جهت پیش‌بینی بندهای گاویونی، سدهای تأخیری و احداث بندهای مشبک ضرورتی است که باید بیش از هر چیز مورد توجه قرار گیرد. این مقام مسئول می‌افزاید: اجرای طرح‌های آبخیزداری در بالادست و مدیریت منابع آبی در دشت‌ها و پایین‌دست استان، دو نیاز اصلی کشاورزی است البته تأکید می‌کنم، اصلاح سازه‌های تقاطعی مانند پل‌ها و آب‌گذر‌ها برای اینکه جلوی آثار تشدید جریان سیل را بگیرند اهمیت زیادی دارد، زیرا در سیلاب‌های اخیر بسیاری از این سازه‌ها به‌سرعت دچار آبگرفتگی شده‌اند.
نزولاتی که دردسر شده‌اند
مدیرکل جهادکشاورزی مازندران تأکید می‌کند: جریان آب ناشی از نزولات جوی تنها مشکل تغییر اقلیم برای کشاورزان نیست بلکه در برخی مناطق استان مانند کیاسر ساری بارش تگرگ هم خسارت‌های زیادی به باغات استان وارد کرده است. یعنی خود نزولات جوی قبل از رسیدن به زمین سبب زیان شده که باید برای کنترل و مهار آن برنامه جامعی داشته باشیم. البته درست است که این تغییر اقلیم سبب وقوع خسارت‌های گسترده به کشاورزی استان اعم از یکهزار هکتار از شالیزار‌ها شده اما باید به این نکته توجه داشته باشیم که با توجه به حجم سطح زیر کشت اراضی شالیزاری ما که چیزی بالغ بر ۲۱۵ هزار هکتار است این خسارت‌ها تأثیر چندانی بر تولید کل استان و به تبع آن امنیت غذایی کشور نداشته و میزان تولید ما در بخش اراضی کشاورزی شالیزاری رو به رشد بوده است. هر چند این شرایط نیز قابل تغییر است و باید برای سازگاری با تغییر اقلیم برنامه‌ریزی‌های گسترده‌ای انجام شود.
تغییر اقلیم افزایش بروز حوادث طبیعی
سرپرست اداره کل هواشناسی مازندران با بیان اینکه تغییر اقلیم بروز حوادث طبیعی را در استان افزایش داده است ، گفت : افزایش حدود ۲ درجه ای اما علاوه بر کاهش منابع آبی ، خطر ریزگرد و گردو غبار ، آتش سوزی و سیلاب را دو چندان کرد.
هوشنگ بهزادی در جلسه ستاد مدیریت بحران مازندران افزود: طبق پیش بینی هواشناسی در سال آبی جاری ( مهر ماه سال گذشته تا کنون ) متوسط بارندگی در حد نرمال و بالاتر از نرمال بوده است.
وی در عین حال تصریح کرد: متوسط بارش در شهرستان های رامسر ،نوشهر، آمل ،بابلسر ، سوادکوه و بهشهر نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته کمتر از نرمال بوده است. بهزادی خاطرنشان می‌کند: بارش‌های اخیر سبب شده به لحاظ مقدار بارشی در سال زراعی جاری وضعیت مناسبی داشته باشیم، اما آنگونه که باید این بارش‌ها مدیریت نشده‌اند. در واقع امروز در عرصه تقسیم‌بندی مدیریت بحران با مشکل مواجه هستیم، یعنی آنچه بسیار حائز اهمیت بوده، هشدار تغییر اقلیم و بهره‌برداری صحیح از آن است.
سرپرست هواشناسی مازندران با توضیح این که تامین منابع آبی کشاورزی استان با افزایش دما ۲ درجه در سال آبی جاری به خطر افتاده است ، ادامه داد: طبق پیش بینی متوسط دمای هوا تا اواسط شهریور امسال بارندگی در حد نرمال ولی افزایش دمای هوا تا یک درجه دور از انتظار نیست.
وی با اظهار این که تغییرات اقلیمی مازندران سبب شد تا این خطه شمالی هم از بلیه ریزگرد و گرد و غبار برخوردار شود، تصریح کرد: یکی از عوامل اصلی ریزگرد ها ،کاهش ۱۱۵ سانتیمتری آب دریای خزر و پسروی آب است.
بهزادی با ذکر این نکته که وضعیت اقلیمی آب و هوای مازندران در معرض خطر قرار گرفته است و خطر اقلیمی پسروی آب دریای خزر در استان بسیار جدی است، گفت: خطر آتش سوزی جنگل و مرتع ناشی از پدیده جوی در مازندران نیز باید بسیار جدی گرفته شود.
وی با اشاره به اینکه در ۱۰ ماهه سال آبی جاری حدود ۶۳۳ میلی‌متر بارش در استان به ثبت رسیده است، توضیح میدهد: در این شرایط لازم است مسئولان منابع طبیعی و جهاد کشاورزی مازندران برنامه کاملی برای سازگاری با تغییرات اقلیمی ارائه و در اختیار کشاورزان قرار دهند. باید این واقعیت را در برنامه‌ریزی‌های کشاورزی در نظر داشته باشیم که یقیناً در آینده نزدیک شدت بارش‌ها بیشتر و مدت بارش‌ها کمتر می‌شود. وی گفت: تاکید می کنم پدیده آتش سوزی جنگل و مرتع شمال ایران پدیده جوی جدی ناشی از تغییرات اقلیمی است.
- نویسنده : سمانه اسلامی
