به گزارش ملکان به روند این پروژه، اعتراضات فعالان محیط زیست، و تلاش‌های صورت‌گرفته برای حفاظت از این منطقه پرداخته می‌شود.
مرتع حسین‌آباد، در نزدیکی تالاب میانکاله، سال‌هاست که به عنوان یکی از نواحی با پتانسیل توسعه صنعتی مطرح شده است. در اسفند ۱۴۰۰، وزارت کشور وقت با آغاز طرح احداث واحد پتروشیمی در این منطقه، نگرانی‌های زیادی را در بین فعالان محیط‌زیست و مرتع‌داران به‌وجود آورد. میانکاله، به عنوان یکی از مهم‌ترین اکوسیستم‌های آبی ایران و اولین تالاب ثبت‌شده در کنوانسیون بین‌المللی رامسر، در معرض تهدیدهای مستقیم قرار گرفت.
با آغاز این پروژه، اعتراضات از سوی جامعه محیط‌زیستی و کارشناسان اکولوژی به شدت افزایش یافت. این پروژه نه‌تنها تهدیدی برای تنوع زیستی منطقه محسوب می‌شد بلکه خطراتی جدی برای تالاب میانکاله ایجاد می‌کرد. کارشناسان معتقد بودند که احداث این واحد پتروشیمی ممکن است موجب آلودگی منابع آب و زمین، تخریب زیستگاه‌های طبیعی و در نهایت اختلال در روند زیست‌محیطی تالاب شود. در واکنش به این اعتراضات، فعالان محیط‌زیست خواستار توقف پروژه و بازپس‌گیری اراضی شدند. موج اعتراضات به‌قدری گسترده شد که در نهایت در آبان ۱۴۰۲ وزارت نفت تصمیم به ابطال موافقت‌نامه پروژه گرفت و پروژه به حالت تعلیق درآمد.
اگرچه در پی تصمیم وزارت نفت، امیدها برای پایان این پروژه به‌وجود آمد، اما اقدامات سرمایه‌گذار صنایع پتروشیمی مازندران، نشان‌دهنده ناتوانی در متوقف کردن کامل طرح بود. به رغم توقف رسمی، در ماه‌های اخیر تجهیزات پروژه دوباره وارد محدوده فنس‌کشی شده‌اند و این نشان می‌دهد که سرمایه‌گذار همچنان مصمم به ادامه طرح است.
این وضعیت منجر به بروز نگرانی‌های بیشتر شد و سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور با پیگیری‌های خود موفق به کسب دستور توقف فوری از رئیس‌جمهور در تاریخ ۳ اردیبهشت ۱۴۰۴ شد. دستور رئیس‌جمهوری به استاندار مازندران ابلاغ شد و عملیات پروژه به طور موقت متوقف گردید.
با توقف پروژه، سوالات زیادی درباره آینده این طرح به‌وجود آمد. سرمایه‌گذار پروژه پتروشیمی میانکاله اعلام کرده است که بازپس‌گیری اراضی پروژه برای دولت هزینه‌ای بالغ بر چهار هزار میلیارد تومان خواهد داشت. این هزینه‌ها نه‌تنها نشان‌دهنده فشار مالی بر دولت بلکه چالش‌های حقوقی و اجرایی مربوط به بازگشت اراضی به حالت اولیه را نیز نشان می‌دهد.
با توجه به تعطیلی موقت پروژه، باید منتظر ماند تا ببینیم که آیا پروژه به‌طور کامل لغو خواهد شد یا اینکه دوباره تلاش‌های جدیدی برای ادامه آن آغاز خواهد شد. فشارهای بین‌المللی و خواسته‌های مردم برای حفظ محیط‌زیست میانکاله، ممکن است مسیر تصمیم‌گیری‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین، استمرار نظارت سازمان‌های دولتی و سازمان‌های مردم‌نهاد بر این پروژه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
سخن پایانی پروژه پتروشیمی میانکاله که در ابتدا به عنوان طرحی اقتصادی معرفی شد، اکنون به موضوعی بحث‌برانگیز تبدیل شده است که نه‌تنها بر اقتصاد بلکه بر محیط‌زیست کشور تاثیرگذار خواهد بود. حفاظت از تالاب میانکاله و جلوگیری از تخریب این اکوسیستم حساس نیازمند همبستگی بیشتر میان مردم، مسئولان و سازمان‌های محیط‌زیستی است. در این راستا، موفقیت در حفظ این منطقه به تصمیمات منطقی و همکاری تمامی بخش‌های جامعه بستگی دارد.
- نویسنده : سمانه اسلامی
