به گزارش خبرنگار ملکان از نکا،نیروگاه شهید سلیمی نکا یکی از مهمترین سرمایه‌های ملی و از بزرگترین نیروگاههای کشور است.
این نیروگاه متشکل از دو بخش مستقل بخاری و سیکلترکیبی بوده که در ساحل دریای‌خزر و در ۲۵ کیلومتری شمال شهرستان نکا قرار دارد.
قدرت نامی این نیروگاه ۲۲۱۴ مگاوات می باشد که از چهار واحد بخاری هریک با قدرت نامی ۴۴۰ مگاوات، یک بلوک سیکلترکیبی شامل دو واحد گازی هریک با قدرت نامی ۱۳۷/۶ مگاوات و یک واحد بخاری با قدرت نامی ۱۶۰ مگاوات و همچنین دو واحد توربین انبساطی با قدرت نامی هرکدام ۹/۴ مگاوات تشکیل شده است.
تهدید خاموشی؛ذخائر سوخت نیروگاه ها در پایین ترین سطح
باتوجه به اینکه بیش از ۹۰ درصد برق تولیدی کشور از طریق نیروگاههای حرارتی تأمین می‌شود و سوخت اول و عمده این نیروگاه‌ها نیز انرژی گاز است، تأمین و تحویل انرژی گاز کافی چه در فصل گرم و چه در فصل سرد سال نقش مهمی در تولید برق کافی در کشور دارد.
همچنین اکثر نیروگاههای حرارتی کشور در شرایطی که انرژی گاز کافی برای تولید برق در اختیار نداشته باشند، از سوخت مایع به عنوان سوخت جایگزین استفاده می‌کنند که بدین منظور نیز از سال‌ها قبل تمهیدات لازم به منظور ذخیره‌سازی سوخت مایع کافی در مواقع ضروری توسط وزارت نیرو‌اندیشیده شده است.
نیروگاههای کشور از گاز به عنوان سوخت نیروگاهی استفاده می‌کنند و نسبت به ذخیره‌سازی سوخت مایع اقدام می‌کنند تا در فصل سرد سال که مصرف گاز در بخش خانگی اوج می‌گیرد، از سوخت مایع۸۵ درصد گازوئیل و تنها ۱۵ درصد نفت کوره به عنوان سوخت جایگزین نیروگاهی استفاده کنند.
گاز یا مازوت معضل دوگانه صنعت برق
با این وجود در سال جاری روند عادی تأمین، ذخیره‌سازی و مصرف سوخت مورد نیاز نیروگاه اعم از انرژی گاز و سوخت مایع با چالش‌هایی رو به رو شد که همه این عوامل در کنار یکدیگر باعث شد صنعت برق کشور با وجود در اختیار داشتن زیرساخت‌های لازم برای تولید برق کافی در فصل سرد سال، سوخت کافی برای تولید حداکثری را نداشته باشد.
با توجه به اینکه در ۵ ماه نخست سال جاری تعمیرات پالایشگاه های گازی و نفتی کشور انجام نشد تولید گاز و تحویل آن به نیروگاه‌ها در سه ماه نخست شروع به‌کار دولت چهاردهم با چالش مواجه شد که با توجه به تحویل نفت گاز کمتر به صنعت نیروگاهی ذخائر سوخت مایع این صنعت نیز در پایان فصل گرم سال نسبت به مدت مشابه سال قبل به میزان ۶۰ درصد کاهش یافت.
بحران انرژی از ناترازی گاز تا مازوت سوزی
در فصل گرم سال جاری بیش از ۴۷ بار رکورد تقاضای مصرف برق کشور شکست و به عدد بی‌سابقه ۸۰ هزار مگاوات رسید و به دلیل ایجاد اشکال در تحویل گاز طبیعی کافی به نیروگاه، صنعت نیروگاهی ناگزیر به مصرف سوخت مایع با هدف تأمین برق پایدار شد.
صنعت برق کشور در حالی فصل سرد سال جاری را آغاز کرد که با وجود در اختیار داشتن بیش از ۹۴ هزار مگاوات ظرفیت اسمی نیروگاهی و آمادگی کافی برای تولید برق تا سقف اوج بار فصل سرد سال گذشته حدود ۴۵ هزار و ۵۰۰ مگاوات، از یک سو ۶۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته با کاهش ذخائر سوخت مایع رو به رو است و از سوی دیگر به دلیل سهم بیش از ۸۵ درصدی بخش خانگی در مصرف گاز طبیعی در فصل سرد برای تامین گرمایش، عملاً امکان چندانی برای مصرف انرژی گاز در بخش نیروگاهی ندارد که کارگروه ملی مقابله با آلودگی هوا مبنی بر ممنوعیت استفاده از سوخت مازوت در تعدادی از نیروگاههای دارای قابلیت سوخت مازوت که تنها ۱۶ نیروگاههای کشور امکان مصرف سوخت مازوت دارند نیز از دیگر عواملی است که به کاهش ظرفیت تولید برق در فصل سرد منجر شده است.
ذخائر خالی نیروگاهی به روایت آمار وزارت نفت
مقدار ذخایر نیروگاهی از ابتدای فروردین سال ۱۴۰۳ در مقایسه با سال‌های گذشته با کاهش قابل توجه همراه بوده است.
این در حالی است که با توجه به تشدید ناترازی گاز و پیش‌بینی افزایش برودت هوا، ذخیره‌سازی باید افزایش می‌یافت تا تولید نیروگاهی تضمین شود.
زلزله در صنعت برق؛ کاهش ۶۰ درصدی ذخائر سوخت مایع
مصطفی رجبی‌مشهدی، مدیرعامل توانیر هفته گذشته درباره شروع مازوت‌سوزی در برخی از نیروگاههای کشور، گفت: نیروگاههای کشور در طول سال ۸۰ درصد از سوخت گاز، ۱۴ درصد از گازوئیل و ۶ درصد از مازوت استفاده می‌کنند و وقتی که هوا سرد می‌شود به تبع آن افزایش مصرف گاز در بخش خانگی افزایش یابد که در این صورت به میزان مصرف مازوت اضافه خواهد شد.
بی رغبتی نیروگاه‌ها برای استفاده از سوخت مایع
استفاده از مازوت و سوخت مایع همواره چالش‌هایی را به دنبال دارد. یکی از مهمترین آنها را می‌توان بی رغبتی نیروگاه‌داران از این سوخت دانست چرا که استفاده از گازوئیل و مازوت در نیروگاه‌ها استهلاک بیشتری دارد و منجر به کاهش راندمان نیروگاهی می‌شود اما به دلیل آنکه مصرف گاز در بخش خانگی بالا می‌رود با این وجود چاره‌ای جز استفاده از سوخت دوم ندارند. پیشاهنگ، مدیرعامل سابق شرکت مادرتخصصی برق حرارتی با اشاره به اینکه از ۱۳۲ نیروگاه موجود در کشور تنها ۱۴ نیروگاه از سوخت مازوت استفاده می‌کنند که این ۱۰ درصد از نیروگاههای کشور است، گفته بود: «تهران از سال ۸۸ تا کنون مصرف مازوت نداشته و سوخت دوم در نیروگاههای تهران گازوئیل است.»
به گفته وی زمانی که نیروگاه‌ها از گاز استفاده می‌کنند ضمن اینکه مشکل آلودگی آنها کمتر می‌شود هزینه تعمیر و نگهداری نیروگاه کاهش می‌یابد به همین دلیل تمایل بخش برق استفاده از گاز است.
ناترازی گاز عامل اصلی بحران سوخت نیروگاه ها
بر اساس آخرین آمار و ارقام ارائه شده ناترازی گاز در سال جاری ۳۰۰ میلیون متر مکعب در روز است که به گفته سعید توکلی، مدیر عامل شرکت ملی گاز مصرف‌کنندگان اصلی شامل بخش خانگی، صنایع غیر عمده، حمل نقل و کشاورزی می‌شود که مصرف این بخش در پیک مصرف ۸۵ درصد گاز تحویلی به شبکه است. پس از آن گاز صنایع عمده مانند پتروشیمی، فولاد را تأمین می‌کنیم که در این بخش نزدیک به ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون متر مکعب ناترازی وجود دارد که باید سوخت جایگزین برای آن در نظر گرفت اما صنایع رغبتی به دریافت آن ندارند.
وی با اشاره به اینکه اکنون توده هوای سرد استان‌های شمالی را تحت تأثیر قرار داده است، افزود: تفاوتی که این توده با سایر توده‌های سرد دارد تحت تأثیر قرار دادن ۱۱ استان شمالی کشور است. برآورد شده هر یک درجه کاهش دما از طرف مشترکین خانگی ۲۵ میلیون متر مکعب در کاهش مصرف گاز تأثیر می‌گذارد یعنی با یک فاز عسلویه برابری می‌کند.
کاهش ۲ میلیارد لیتری ذخائر سوخت مایع نیروگاه های کشور
ناصر اسکندری با اشاره به اینکه از ابتدای سال تاکنون برق تولیدی نیروگاههای حرارتی نسبت به مدت مشابه سال گذشته دو درصد افزایش یافته است، افزود: این میزان افزایش تولید در حالی است که سوخت معادل مصرفی از سوی نیروگاه‌ها برای تحقق این رقم تنها یک درصد بیشتر از سال گذشته بوده است.
وی تاکید کرد: این مهم حاکی از آن است که نیروگاههای کشور و مجموعه وزات نیرو به سمت افزایش راندمان، استفاده از نیروگاههای راندمان بالا و توسعه بخش بخار نیروگاههای کشور در حال حرکت است و این روند موجب شده که با سوخت کمتری بتوانیم انرژی بیشتری تولید کنیم.
سرپرست معاونت راهبری تولید شرکت برق حرارتی با بیان اینکه سوخت اصلی تمامی نیروگاههای حرارتی کشور بر مبنای گاز طبیعی طراحی شده است، ادامه داد: نیروگاههای کشور امسال به صورت تجمیعی نسبت به سال گذشته ۴.۸ میلیارد مترمکعب گاز کمتری دریافت کرده‌اند و طبیعتا این کمبود باید از طریق سوخت مایع(نفت‌گاز و نفت‌کوره) جبران شود.
اسکندری با تاکید بر اینکه ذخیره سوخت مایع نیروگاههای حرارتی در شرایط خوبی قرار ندارد، گفت: سال گذشته در این بازه زمانی موجودی مخازن سوخت مایع نیروگاه‌ها حدود ۳.۲ میلیارد لیتر بود اما این رقم در سال جاری با کاهش دو میلیارد لیتری به حدود ۱.۲ میلیارد لیتر رسیده است
وی با اشاره به اینکه مصارف گاز بخش خانگی همزمان با کاهش دمای هوای کشور در حال افزایش است، اضافه کرد: امیدواریم در طی چند روز باقی مانده بتوانیم ذخایره سوخت مایع نیروگاه‌ها را به گونه‌ای حفظ کنیم که حداقل، مصرف هر روز نیروگاه‌ها در همان روز تامین شود و ذخایر سوخت نیروگاه‌ها کمتر از این عدد نشود.
سرپرست معاونت راهبری تولید شرکت برق حرارتی با تاکید بر اینکه موجودی مخازن سوخت مایع نیروگاه‌ها نسبت به سال گذشته دو میلیارد لیتر کمتر است، گفت: بایستی در چنین شرایطی بار مصرف را کمتر کرده و متناسب با سوخت تحویلی و موجودی در مخازن بتوانیم وضعیت بهره‌برداری از نیروگاه‌ها را تا انتهای سال پایدار نگه داریم.
کاهش ذخائر سوخت مایع تهدیدی جدی برای امنیت انرژی
مالک شریعتی گفت: از دو ماه پیش شرایط فعلی پیش‌بینی شده بود.
عضو کمسیون انرژی مجلس ادامه داد: شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌‌های نفتی مقصر وضعیت فعلی است؛ حتی اگر به اندازه کافی تولید داخل نداشتیم باید گازوئیل وارد می‌کردیم.
