به گزارش ملکان :سرویس فرهنگی – هنری: سمانه اسلامی
امروزه گردشگری در تمامی دنیا به‌عنوان یکی از اصول اساسی توسعه پایدار برشمرده می‌شود و بر این اساس راه‌ها و طرح‌های جدید در جذب گردشگرانی از سرتاسر دنیا موردتوجه مسئولان کشورهای مختلف جهان قرار گرفته است. توسعه بومگردی با توجه به علاقه‌مندی گردشگران به حضور در مناطق روستایی ازجمله اصول موردتوجه برای توسعه گردشگری است و کشور ایران نیز با توجه به چهارفصل بودن، ظرفیت‌های بی‌بدیلی برای توسعه بومگردی روستایی دارد. توسعه بومگردی در روستاها نقش مهمی در بهبود وضعیت اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی این مناطق دارد. بومگردی به عنوان یکی از انواع گردشگری، می‌تواند به ایجاد اشتغال، افزایش درآمد، حفظ فرهنگ و سنت‌های محلی و همچنین حفاظت از محیط زیست کمک کند. اما در این میان باید دقت کنیم که این فرصت برای توسعه گردشگری به یک تهدید جدی مبدل نشود چراکه به گفته کارشناسان در بسیاری از مواقع توسعه باعث از بین رفتن بافت و کارکرد روستایی منطقه می‌شود و روستاییان با مشاهده سود حاصل از فعالیت‌های گردشگری، تمامی تمرکز خود را بر روی بحث گردشگری می‌گذارند و از زندگی اصلی خود که همان کشاورزی و دامداری است دور می‌شوند.
مازندران بیش از ۳۶۰۰ روستا دارد و طی سال‌های اخیر میل و استقبال گردشگران برای اقامت و بهره‌مندی از جاذبه‌های روستاها افزایش یافته است. امروزه روستاها هم شانه به شانه شهرها برای جذب گردشگر رقابت می‌کنند و ایجاد زیرساخت‌های مورد نیاز برای اقامت و پذیرایی از گردشگران در این مناطق بیش از پیش احساس می‌شود.
در حال حاضر فقط ۳۷۰ واحد بوم گردی در مازندران فعالیت می‌کنند که این میزان پاسخگوی حجم و شمار بالای مسافران وارده به استان نخواهد بود.
تاکید استاندار بر توسعه اقامتگاه‌های بومگردی در روستاهای مازندران
استاندار مازندران گفت : نظیر اقامتگاه بومگردی روستای شانه تراش تنکابن باید در دیگر مناطق این استان دارای ظرفیت های گردشگری و گردشگرپذیر توسعه یابد.
یوسف نوری در حاشیه بازدید از اقامتگاه بومگردی روستای شانه تراش تنکابن در گفت و گو با خبرنگاران افزود: این اقدامات انجام شده در روستای شانه تراش تنکابن بسیار موثرتر از بومگردی هایی است که در بیرون روستاها ساخته می شود. وی خاطرنشان کرد: با این اقدامات انجام شده تولید به روستاها بر می گردد و شاهد مهاجرت معکوس جمعیت خواهیم بود ضمن این که هویت را تقویت می کنند.
وی ایجاد خط اتصال شبکه های اجتماعی و جهانی و رفع مشکلات پسماند و ارایه تسهیلات را از جمله پیشنهادات مطرحه شده از سوی فعالان گردشگری این روستا برشمرد و خاطرنشان کرد: همه این موارد با هماهنگی های انجام شده برطرف و تامین خواهد شد.
مقام عالی دولت در مازندران تصریح کرد : مازندران یکی از استان هایی است که بیشترین جاذبه گردشگری را دارد و جاذبه های گردشگری بهترین آن اصلی ترین آنها هستند که هویت ساز هستند.
وی خاطرنشان کرد: روستای شانه تراش در واقع یکی از روستاهای هدف گردشگری در مازندران بوده که کارهای انجام شده در آن در راستای این هدف صورت گرفته است.
نوری اضافه کرد : اکنون گردشگری فقط تفریح نیست بلکه گردشگری یا آموزش گردشگری در واقع تجربه اندوزی است و مهمتر این که گردشگری را یک اقدام فرهنگی بگیریم البته مابه ازا اقتصادی هم دارد.
در روستای شانه تراش در نما و منظر برخلاف رویه مرسوم روستاهای مازندران که به سمت ساخت و سازهای مدرن و در تضاد با معماری کهنه حرکت کرده‌اند رویه بازگشت به فرهنگ و معماری و زیست بومی را در پیش گرفته که به خوبی می توان این رویکرد را در چهره روستا لمس کرد.
ویژگی هایی که به زعم اجرا کنندگان طرح شامل حفظ و تداوم معماری روستایی، حفظ اصالت روستا و در عین حال اقتصاد پایدار است.
به گفته یکی از مجریان این طرح مهم‌ترین اتفاق و وجه تمایز طرح روستای شانه تراش تنها معماری روستا نیست، نکته مهم تشکیل تعاونی توسعه پایدار روستای شانه‌تراش است، به طوری که ۹۰ درصد از اهالی روستا عضو تعاونی هستند و از این طریق مدیریت بهره‌برداری روستا را رهبری می کند.
به معنای دیگر بر اساس این طرح روستا از لحاظ مالی کسب درآمد می کند تا برای نگه‌داری و زیباسازی روستا هزینه کند.
به گفته مجریان روستا حضور گردشگری در این روستا مدیریت شده است تا آسیب فرهنگی، اجتماعی و محیط زیستی که امروزه در روستاهای استان مرسوم است جلوگیری شود، به همین دلیل تمام این موارد برنامه ریزی دقیق انجام شده تا این روستا پایلوت ( آزمایشی) و در سطح کشور معرفی شود.
منطقه ییلاقی برخلاف عموم روستاها که به سمت ویلاسازی های مدرن حرکت کرده، در مسیر بازگشت به معماری کهن و حفظ بافت فرهنگی و تاریخی این روستا قرار دارد، که وضوح در چشم انداز روستا قابل لمس است و همگان را تحت تاثیر قرار می دهد.
روستای شانه‌تراش تنکابن از مناطق پایلوت (آزمایشی) بوم گردی نوآورانه این شهرستان است، طرج جامع نوآورانه روستای شانه تراش علاوه بر حفظ معماری سنتی تشکیل تعاونی توسعه پایدار روستای شانه‌تراش است که ۹۰ درصد جوانان و مردم روستا عضو آن هستند و تعاونی مدیریت بهره‌برداری روستا را بر عهده دارد، نقشه اقتصادی که روستا از لحاظ مالی کسب درآمد می کند، ضمن اینکه حضور گردشگر در این منطقه مدیریت شده است تا آسیبی به بافت طبیعی و فرهنگی روستا وارد نشود.
شروع یک اقامتگاه بومگردی می‌تواند یک فرصت عالی برای ایجاد کسب و کار و کمک به توسعه پایدار روستایی باشد. در اینجا چند مرحله کلیدی برای شروع یک اقامتگاه بومگردی آورده شده است
. تحقیق و برنامه‌ریزی – تحلیل بازار: بررسی تقاضا برای بومگردی در منطقه مورد نظر
مطالعه رقبا: بررسی اقامتگاه‌های بومگردی موجود و تحلیل نقاط قوت و ضعف آنها
انتخاب مکان مناسب: انتخاب مکانی که دارای جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی باشد
. مجوزها و مقررات – دریافت مجوزهای لازم: از جمله مجوزهای ساخت و ساز، بهداشت و محیط زیست. – رعایت استانداردها: اطمینان از رعایت استانداردهای بومگردی و محیط زیستی
طراحی و ساخت – طراحی سازگار با محیط زیست: استفاده از مواد محلی و پایدار
توجه به فرهنگ محلی: طراحی اقامتگاه به گونه‌ای که فرهنگ و سنت‌های محلی را منعکس کند
تجهیزات و امکانات – تجهیزات اقامتی: فراهم کردن امکانات راحت و مناسب برای مهمانان
– خدمات اضافی: ارائه خدماتی مانند تورهای محلی، غذاهای محلی و فعالیت‌های فرهنگی
بازاریابی و تبلیغات – ایجاد وب‌سایت و حضور در شبکه‌های اجتماعی: برای جذب مهمانان
همکاری با آژانس‌های گردشگری: برای افزایش دسترسی به بازارهای بزرگتر
تبلیغات محلی: استفاده از تبلیغات محلی و همکاری با جامعه محلی
مدیریت و بهره‌برداری – آموزش کارکنان: آموزش کارکنان در زمینه مهمان‌نوازی و خدمات بومگردی. – مدیریت مالی: مدیریت هزینه‌ها و درآمدها به صورت کارآمد
ارزیابی و بهبود مستمر: جمع‌آوری بازخورد از مهمانان و بهبود خدمات بر اساس آن.
- نویسنده : سمانه اسلامی
