۱۳۵۰ روستای تشنه و وعده پایان سه‌ساله تنش آبی
تنش آبی دیگر تنها نامی در گزارش‌های کشوری نیست، بلکه صدای آن را می‌توان از هر روستای کوهستانی، دشتی یا حاشیه جنگلی شنید. صدایی که نه تنها به گوش مسئولان رسیده، بلکه به یکی از اولویت‌های اصلی دولت در حوزه محرومیت‌زدایی تبدیل شده است.
طبق اعلام رسمی معاون مهندسی و توسعه شرکت آب و فاضلاب کشور، ۲۷ هزار روستای ایران با بحران تنش آبی روبه‌رو هستند. از این میان، حدود ۱۳۵۰ روستا در استان مازندران گرفتار کم‌آبی‌اند؛ استانی که در نگاه نخست، به دلیل بارش‌های بالا و منابع طبیعی متنوع، نباید دغدغه‌ای به‌نام «بی‌آبی» داشته باشد، اما چالش مدیریت، پراکندگی، توسعه‌نیافتگی شبکه‌ها و اتکا بیش از حد به منابع زیرزمینی، چهره‌ای دیگر از این منطقه ترسیم کرده است.
آمارها چه می‌گویند؟
بر اساس داده‌های شرکت آبفای مازندران:از ۳ هزار روستای استان، بیش از ۱۳۵۰ روستا با تنش آبی مواجه‌اند.
نیاز آبی مازندران حدود ۱۵ هزار لیتر در ثانیه برآورد می‌شود، در حالی که تولید فعلی تنها ۱۳ هزار لیتر در ثانیه است.
۸۸ درصد آب شرب مازندران از چاه‌ها و چشمه‌ها تأمین می‌شود؛ منابعی که در فصل بارندگی با کدورت و در زمان قطعی برق با خرابی پمپ‌ها روبه‌رو می‌شوند.
در حال حاضر، آبرسانی سیار یکی از راهکارهای موقت برای تأمین آب شرب روستاهای محروم است.
وعده رفع تشنگی؛ برنامه سه‌ساله با ۱۰ هزار میلیارد ریال اعتبار
به گفته بهزاد برارزاده، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مازندران، برای رفع تنش آبی استان، بیش از ۲ هزار طرح آبرسانی تعریف شده که اجرای آن‌ها تا سه سال آینده در دستور کار قرار دارد. قراردادهایی به ارزش ۷ هزار میلیارد ریال با پیمانکاران منعقد شده و اعتبار کل مورد نیاز ۱۰ هزار میلیارد ریال برآورد می‌شود.
او می‌گوید: «مازندران نیازمند نگاهی ویژه در توزیع اعتبارات آبی است. توسعه زیرساخت‌های انتقال، احداث مخازن جدید، اصلاح شبکه‌های فرسوده و جایگزینی آب‌های سطحی به‌جای منابع زیرزمینی از مهم‌ترین اولویت‌های ماست.»
یکی از مهم‌ترین پروژه‌های در حال بهره‌برداری در مرکز مازندران، طرح آبرسانی به مجتمع خزرآباد ساری است. پروژه‌ای که بناست طی یک ماه آینده افتتاح شود و آب شرب سالم، بهداشتی و پایدار را به بیش از ۱۰۰ روستا در قلب استان برساند.
ذوالفقار مهدی‌زاده، معاون مهندسی و توسعه آبفای کشور که اخیراً از این طرح بازدید کرده، اعلام کرده است که این پروژه نمونه‌ای موفق از جهاد آبرسانی در مناطق روستایی است و با همکاری خیران، پیمانکاران و نهادهای مسئول به سرانجام خواهد رسید.
بر اساس آمار شرکت آبفا:
سرانه تولید آب شهری در مازندران: ۲۰۰ لیتر به ازای هر نفر در شبانه‌روزمصرف واقعی شهری: ۱۴۰ تا ۱۵۰ لیتر
سرانه روستایی تولید: ۱۷۱ لیترمصرف واقعی روستاها: ۱۲۰ تا ۱۳۰ لیتراین ارقام بالاتر از استانداردهای جهانی هستند و به باور کارشناسان، فرهنگ‌سازی مصرف بهینه نیز باید هم‌پای توسعه زیرساخت‌ها دنبال شود.
برنامه‌های آبرسانی در مازندران، به شرط تحقق کامل اعتبارات و تداوم همکاری میان بخش دولتی، خصوصی و نهادهای مردمی، نویدبخش آینده‌ای بدون تنش است. با اجرای کامل این طرح‌ها، مازندران می‌تواند در بازه‌ای سه‌ساله، از استان‌های گرفتار در بحران آبی، به یکی از مناطق پایدار در تأمین آب تبدیل شود.
اما این مسیر، بدون مشارکت مردم، صرفه‌جویی در مصرف، استفاده از فناوری‌های نوین، و تغییر نگاه از مصرف‌محور به بهره‌وری‌محور، ممکن نیست.
در روزگاری که آب به‌عنوان سرمایه استراتژیک کشور شناخته می‌شود، اجرای جهاد آبرسانی نه یک پروژه عمرانی صرف، که یک رسالت ملی است. شرکت آبفای مازندران، با طرح‌های گسترده و عزم جدی برای ریشه‌کن کردن عطش روستاییان، می‌کوشد تا «آب» را به خانه‌های محرومان بازگرداند. و این شاید بزرگ‌ترین خدمت به توسعه پایدار و کرامت انسانی در قلب شمال ایران باشد.
- نویسنده : سمانه اسلامی
