به گزارش خبرنگار ملکان – سمانه اسلامی ورکی
ایران در سال‌های اخیر با بحران کمبود برق دست و پنجه نرم می‌کند. این بحران که در ابتدا به صورت ناترازی در فصول گرم سال مشاهده می‌شد، اکنون به یک معضل دائمی تبدیل شده و زندگی روزمره مردم، صنایع و اقتصاد کشور را تحت تاثیر قرار داده است. دلایل مختلفی از جمله فرسودگی شبکه برق، افزایش مصرف، عدم سرمایه‌گذاری کافی در بخش انرژی و بی‌توجهی به انرژی‌های تجدیدپذیر در بروز این بحران نقش دارند.
در چنین شرایطی هرکس حرفی می‌زند و نظری می‌دهد. از گران‌کردن برق و جریمه پرمصرف‌ها تا خاموشی صنایع و … می‌گویند ولی کسی نمی‌پرسد پروژه‌ای که در سال ۱۴۰۰وزیر نیروی وقت در موردش حرف زد و گفت «تولید ۱۰هزار مگاوات برق از نیروگاه‌های خورشیدی طی چهار سال هدف‌گذاری شده است» به کجا رسید!
برای آگاهی از مقدار برق مورد نیاز کشور باید به آمار و گزارش‌ها مراجعه کنیم. طبق اعلام توانیر، تعداد مشترکان مصرف برق خانگی در پایان سال ۱۴۰۲ به بیش از ۳۲میلیون مشترک رسید و پیش‌بینی می‌شود که این رقم در پنج سال آینده به حدود ۳۶میلیون مشترک افزایش یابد. این افزایش مشترکان و به‌تبع‌آن، مصرف برق بیشتر در شرایطی است که طی سال‌های اخیر برق بسیاری از کشاورزان و کارگاه‌های صنعتی در فصول گرم سال قطع می‌شد.این اتفاق امسال در زمستان هم تکرار می‌شود. موضوعی که حکایت از کمبود تولید برق در کشور دارد. یکی از راه‌های تأمین برق، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند پنل‌های خورشیدی است، به‌نحوی‌که یک پنل خورشیدی با ظرفیت یک‌کیلووات در اغلب نقاط جغرافیایی ایران سالانه می‌تواند ۱۵۰۰ کیلووات‌ساعت و به مدت ۲۰ سال برق تولید کند.
درس‌هایی که از تابستان نگرفتیم
هنوز چند ماه پیش، یعنی تابستان داغ ایران را فراموش نکرده‌ایم. زمانی که می‌گفتند گنبد حرارتی روی سر خاورمیانه قرار گرفته و ایران هم به‌عنوان یکی از کشورهای منطقه روز و شب‌های پرحرارتی را تجربه می‌کرد. در آن روزها هم کمبود برق به حدی رسید که ناچار چند روزی کارها و ادارات و مراکز دولتی تعطیل شدند. همان موقع گفته شد اگر در اسرع وقت چاره‌ای برای این کمبود اندیشه نشود، در سال‌های آینده دچار بحران‌های جدی‌تری خواهیم شد، به گونه‌ای که بنا به گفته رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران برآورد شد قطعی برق حدود ۱۰۰هزارمیلیارد تومان به صنعت کشور آسیب وارد می‌کند. حالا زمستان رسیده و معلوم شده هیچ‌کس در آن زمان کاری نکرده و امروز اخبار خسارات قطعی برق به صنایع هر روز چندین بار تکرار می‌شود. ولی مهم‌تر این‌که از هم‌اکنون برای تابستان آینده هشدار داده می‌شود که اگر کاری صورت نگیرد، وضع بسیار بدتر از حالا خواهد بود.
دانش بنیان‌ها را هم ببینیم
دیگر نیازی به توضیحات اضافه نیست و همگان شاهد هستند که مصرف بی‌رویه انرژی در کشور و عقب‌ماندن نیروگاه‌ها از تکنولوژی‌های روز دنیا بحران بزرگی به‌نام ناترازی را رقم زده است. این در شرایطی است که سرمایه‌گذاری در تولید برق هزینه بسیار زیادی دارد و از سوی دیگر استفاده بیش از اندازه از سوخت‌های فسیلی دردسرهایی مثل آلودگی هوا را به همراه داشته و تعطیلی کارخانجات و تولیدی‌ها و مراکز آموزشی ضربات جبران‌ناپذیری بر پیکره کشور وارد کرده است.
بی‌شک یکی از بزرگ‌ترین دلایل ناترازی برق را باید در بی‌برنامگی و سهل‌انگاری مدیران دولتی و اعتمادنکردن به بخش خصوصی جست‌وجو کرد. درحالی‌که کشور امسال حدود ۱۵هزار مگاوات کمبود برق دارد و برای ساخت نیروگاه جدید نیز با احتساب ساخت توربین گازی و بخاری، در مجموع پنج تا هفت سال زمان نیاز است.
شرکت‌های دانش‌بنیان متعددی در ایران وجود دارند که روش‌های نوینی مبتنی بر هوش مصنوعی را برای تولید برق معرفی کرده‌اند. این شرکت‌ها ادعا می‌کنند که علاوه بر صرفه‌جویی بیش از ۱۰هزار مگاوات در مصرف برق، می‌توانند درآمدی معادل ۱۰۰هزارمیلیارد تومان در سال ایجاد کنند.
اولین پنل خورشیدی ترکیبی در بابل راه‌اندازی شد
اولین پنل خورشیدی ترکیبی در بابل با سرمایه گذاری یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون ریالی بخش خصوصی راه اندازی شد.
مهدی هدایت پور دکتری مهندسی مکانیک گرایش تبدیل انرژی به عنوان مجری و سازنده این پنل خورشیدی اظهار کرد: بهره مندی از ظرفیت برق خورشیدی در مازندران تا کنون به ۲ روش انجام می شد.
وی گفت: در روش اول به صورت متصل به شبکه(آنگرید) است که در این حالت در واقع یک نیروگاه خانگی عموما ۵ تا ۱۰ کیلووات در پشت بام خانه نصب می شود.
هدایت پور با اشاره به این مطلب که به دلیل عدم توجیه اقتصادی و تابش کمتر در مازندران و از سوی دیگر عدم اطمینان به پرداخت برق تولیدی توسط دولت استقبال کمتری از این روش تولید انرژی خورشیدی وجود دارد، اظهار کرد: در این سیستم در زمان قطعی برق برق مشترک نیز قطع خواهد شد.
سازنده این پنل خورشیدی افزود: روش دوم بهره مندی از ظرفیت انرژی خورشیدی برای نقاط دور از شبکه برق به صورت منفصل از شبکه(آفگرید) انجام می شود.
وی گفت: اما برای استفاده بهتر از انرژی خورشیدی روش سومی وجود دارد که ترکیبی است و در زمان تابش خورشید از برق خورشیدی برای تامین برق خانه استفاده خواهد شد و در شب از برق شبکه، و در صورت برق رفتگی از باتری های ذخیره خود استفاده می کند.
این کارشناس پنل های خورشیدی ادامه داد: در این سیستم مصرف برق از شبکه به شدت کاهش یافته و در زمان قطعی برق شما دارای برق پایدار خواهید بود.
هدایت پور تصریح کرد: نمونه اجرا شده در داروخانه بخش گتاب بابل سامانه خورشیدی یک هزار و ۱۲۰ وات پنل مونو کریستال سانورتر خورشیدی ۵ کاوا ذخیره انرژی ۴۸۰۰ وات ساعت استفاده شده است.
دکتری مهندسی مکانیک تصریح کرد: این سیستم برای آپارتمان ها نیز قابل اجرا بوده و هر واحدی که هزینه برق خورشیدی را پرداخت کرده باشد می تواند با سوییچ بر روی برق خورشیدی از مزایای آن بهره مند شود.
