هشدار قرمز آتش در کمین هیرکانیِ تشنه
هشدار قرمز آتش در کمین هیرکانیِ تشنه
افزایش بی‌سابقه دمای هوا، کاهش شدید رطوبت، وزش بادهای گرم و خشکی پوشش گیاهی، زنگ خطر آتش‌سوزی را در جنگل‌ها و مراتع غرب مازندران به صدا درآورده است.

هشدارها جدی است و این‌بار سخن از یک بحران خاموش و مرگبار است؛ آتشی که ممکن است در چشم‌برهم‌زدنی، میراث هزارساله هیرکانی را در کام خود فروبرد.

به گفته سرهنگ محسن مرادی صادق، فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی نوشهر، تمامی نیروهای حفاظتی، دهیاران، دوستداران طبیعت و گشت‌های مراقبتی در شهرستان‌های نوشهر، چالوس، نور، رامسر، عباس‌آباد، کلاردشت و تنکابن در حالت آماده‌باش قرار دارند. این تدابیر در پاسخ به هشدار هواشناسی مازندران اتخاذ شده که از تداوم گرمای شدید و کاهش رطوبت به‌عنوان زمینه‌ساز آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع این خطه یاد کرده است.

فرمانده یگان حفاظت نوشهر در گفت‌وگو با خبرنگار ما تصریح کرد: «بخش زیادی از آتش‌سوزی‌های گذشته، ریشه در بی‌احتیاطی دارد. روشن کردن آتش توسط گردشگران، رهاسازی زباله‌های قابل اشتعال و یا سوزاندن بقایای کشاورزی می‌تواند به فاجعه‌ای بزرگ تبدیل شود.» او همچنین از مردم و مسافران خواست که از هرگونه روشن کردن آتش در طبیعت خودداری کرده و در صورت مشاهده دود یا شعله، با شماره‌های ۱۵۰۴ یا ۱۳۹ (کد امداد جنگل) تماس بگیرند.

استان مازندران با داشتن بیش از یک میلیون هکتار جنگل و مرتع، از بکرترین زیست‌بوم‌های شمال ایران محسوب می‌شود. از این مقدار، بیش از ۶۶۰ هزار هکتار در محدوده اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری نوشهر قرار دارد که ۲۸ درصد از کل مساحت استان را در بر می‌گیرد.

اما این سرمایه بی‌بدیل، در فصل گرما بیش از همیشه آسیب‌پذیر است. رطوبت خاک کاهش یافته، درختان تشنه‌اند و گیاهان مرتعی همچون کاه خشک زیر پای خورشید خرداد و تیر، در انتظار یک جرقه نشسته‌اند. کارشناسان محیط زیست معتقدند ادامه این شرایط می‌تواند امسال را به یکی از پرحادثه‌ترین فصل‌های گرم برای جنگل‌های مازندران بدل کند.

در روزهایی که خطر آتش‌سوزی در کمین است، دهیاران نقش کلیدی در پایش منطقه دارند. تشکیل گروه‌های دیده‌بان مردمی، استفاده از گشت‌های خودرویی و اعلام فوری آتش‌سوزی از مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه است. برخی از روستاهای جنگلی، با تجربه تلخ سال‌های گذشته، امسال از هفته گذشته تدابیر سختگیرانه‌تری را در دستور کار قرار داده‌اند.

بیش از هر زمان، امروز نیاز به فرهنگ‌سازی و آموزش عمومی درباره رفتار صحیح در طبیعت احساس می‌شود. هر گردشگر باید بداند که خاموش نکردن کامل یک زغال نیم‌سوز، رها کردن یک بطری شیشه‌ای در آفتاب، یا روشن کردن آتش در مسیر باد، می‌تواند منجر به نابودی صدها هکتار جنگل شود.
نه. این فقط یک هشدار نیست؛ اعلام وضعیت بحرانی است. مقابله با آتش‌سوزی جنگل‌ها، تنها بر دوش منابع طبیعی و محیط زیست نیست. اگر امروز ندانیم چگونه در طبیعت رفتار کنیم، فردا شاید دیگر طبیعتی برای گشت‌وگذار باقی نمانده باشد.

همراهی مردمی، رسانه‌ای و بین‌سازمانی، رمز نجات جنگل‌های هیرکانی در این روزهای داغ و خشک است. هشدارها را جدی بگیریم، تا جنگل زنده بماند…

 

  • نویسنده : سمانه اسلامی