به گزارش ملکان: سرویس اقتصادی – سمانه اسلامی
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای مازندران در اظهاراتی مهم، سد هراز را با ظرفیت مهار ۱۴ درصد آب‌های سطحی استان، بزرگترین سد مازندران دانسته و بر ضرورت تکمیل هرچه سریع‌تر آن تاکید کرده است. این اظهارنظر، اهمیت ویژه‌ای را برای این پروژه عظیم ملی به همراه دارد و نشان می‌دهد که سد هراز می‌تواند نقش کلیدی در تامین آب کشاورزی، شرب و صنعت استان ایفا کند.
وی با ذکر این نکته که پس از گذشت ۱۳ سال از آغاز ساخت سد هراز برای تکمیل و بهربرداری آن نیازمند ۷۱ هزار میلیارد ریال اعتبار است، ادامه داد: مازندران با تولید بیش از ۴۲ درصد نیاز برنج کشور نقش محوری در تامین این محصول استراتژیک دارد و بدانید ۴۰ درصد این برنج در دشت هراز تامین می شود که سد هراز پایداری تامین آب این دشت را تضمین می کند.
دشت ۱۱۰ هزار هکتاری «هراز» که نیمی از زمین‌های برنج‌کاری مازندران را شامل می‌شود، در سایه غفلت و کم توجهی به تامین اعتبار برای شتاب بخشی به ساخت سد هراز (منگول) روزگار خوشی را سپری نمی‌کند؛ طرح ساخت این سد اکنون وارد سیزدهمین سال خود شده است و به نظر می رسد با توجه به تزریق قطره چکانی اعتبار، تکمیل آن امکان‌پذیر نشود.
بررسی ساده و سر انگشتی از فرایند تامین اعتبار بزرگترین طرح عمرانی مازندران و صد البته در خوش بینانه ترین حالت که نرخ تورم بالا نرود و مسوولان هم اهتمام ویژه داشته باشند، نشان می دهد که اگر هر سال اعتبار سد هراز سه برابر افزایش یابد، با توجه به تخصیص اعتبار یک‌هزار و ۵۰۰ میلیارد ریالی سال جاری تا ۲۰ سال دیگر نیز این طرح به سرانجام نمی‌رسد.
مدیر عامل شرکت آب منطقه ای مازندران با اشاره به ای نکته که خیلی دور از انتظار نیست که مازندران با خشکسالی مواجه شود و نمونه نفوذ خشکسالی در این خطه در سال ۱۴۰۲ است، تصریح کرد: بدانید تامین آب در مازندران درتقابل با محیط زیست نیست.
داودیان با بیان این که طرح های شرکت آب منطقه ای کمترین خسارت را به محیط زیست می زند، گفت: طرح های این شرکت در توسعه پایداری استان مشهود است و نمونه بارز آن سد آیت الله صالحی مازندرانی در لفور سوادکوه که علاوه بر رونق اقتصاد کشاورزی مردم منطقه، گردشگری نیز رونق ویژه ای پیدا کرده است.
وی با تاکید بر این نکته که مهار آب سطحی در مازندران علاوه بر جلوگیری از خسارت های سیلاب، عامل پایداری مقولات محیطی زیست و منابع طبیعی مازندران می شود، گفت: مطالعات تمامی رودخانه های استان در چگونگی پایداری تامین آب و اجرای انواع سدها انجام شده است.
وی به اتمام مطالعات سد کسلیان در مازندران اشاره کرد و گفت: در حالی که هر ساله شاهد خسارت سیلاب از رودخانه تلار هستیم، اما همچنان عملیات اجرایی این سد در پیچ خم مقولات زیست محیطی وجود دارد.
کشاورزان مازندران به خصوص شالیکاران دشت هراز در حالی از وضعیت کندی ساخت سد هراز و رخنه خشکسالی به پرآب ترین منطقه استان نگران هستند و گلایه دارند که سال ها حسرت مهار روان آب این رودخانه با متوسط سالانه یک میلیارد مترمکعب به هرز وارد دریای خزر می شود را می خورند.
اظهارات کشاورزان و مسوولان مازندران نشان می دهد که روان آب رودخانه هراز در چند سال اخیر پاسخگوی تامین همزمان نیاز شالیزارها بزرگ ترین دشت شالیکاری استان نیست و کشاورزان منطقه به ناچار از فروردین ماه برای جبران کمبود آب، پمپ های کشاورزی خود را روشن می کنند.
سد هراز با امکان ذخیره ۶۵۰ میلیون متر مکعب در صورت تکمیل و بهره‌برداری می‌تواند نیاز آبی دشت ۱۱۰ هزار هکتار هراز را برطرف کند و نقش بسیار مهمی نیز در تأمین آب آشامیدنی نزدیک به یک میلیون نفر در ۱۴ شهر و ۵۰۰ روستای مناطق مرکزی استان از آب‌های سطحی داشته باشد و مهار آب‌های سطحی در استان را حدود ۱۴ درصد افزایش دهد و به ۲۴ درصد برساند.
اهمیت استراتژیک سد هراز تامین آب کشاورزی:
دشت هراز، یکی از بزرگترین دشت‌های کشاورزی کشور است که بخش قابل توجهی از برنج کشور در آن تولید می‌شود. با توجه به افزایش جمعیت و نیاز روزافزون به مواد غذایی، تامین آب پایدار برای این دشت از اهمیت بالایی برخوردار است. سد هراز با ذخیره آب در فصول پرآب، می‌تواند در فصول کم‌آبی، آب مورد نیاز کشاورزی این دشت را تامین کند. تامین آب شرب: بسیاری از شهرهای مازندران و روستاهای اطراف از آب رودخانه هراز استفاده می‌کنند. با توجه به رشد جمعیت و افزایش تقاضا برای آب شرب، سد هراز می‌تواند به عنوان یک منبع مطمئن برای تامین آب شرب این مناطق عمل کند.
یکی از مشکلات اصلی استان مازندران، وقوع سیلاب‌های فصلی است. سد هراز با ذخیره بخشی از آب ورودی در فصل بارندگی، می‌تواند از شدت سیلاب‌ها بکاهد و از خسارات ناشی از آن جلوگیری کند. با توجه به ارتفاع زیاد سد و حجم بالای آب ذخیره شده، امکان احداث نیروگاه برق‌آبی در این سد وجود دارد. تولید برق از انرژی آب، علاوه بر تامین بخشی از برق مورد نیاز استان، می‌تواند به کاهش آلودگی هوا و وابستگی به سوخت‌های فسیلی کمک کند.
یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی تکمیل سد هراز، تامین اعتبار مورد نیاز است. با توجه به حجم بالای سرمایه‌گذاری مورد نیاز، جذب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و استفاده از تسهیلات بانکی می‌تواند به تسریع روند ساخت سد کمک کند. ساخت هر سدی می‌تواند بر محیط زیست منطقه تاثیرگذار باشد. برای کاهش اثرات زیست محیطی سد هراز، باید اقدامات لازم برای حفظ تنوع زیستی، کنترل کیفیت آب و کاهش آلودگی انجام شود. ساخت سد هراز ممکن است بر زندگی مردم محلی تاثیرگذار باشد. بنابراین، باید برنامه‌های مناسب برای جابجایی و اسکان مجدد مردم، حفظ فرهنگ و آداب و رسوم محلی و ایجاد اشتغال در منطقه اجرا شود
سد هراز، یک پروژه ملی است که می‌تواند نقش مهمی در توسعه پایدار استان مازندران ایفا کند. با توجه به اهمیت این پروژه، همه دستگاه‌های اجرایی، مردم و مسئولان باید برای تکمیل هرچه سریع‌تر آن تلاش کنند. با تکمیل سد هراز، آینده‌ای روشن‌تر برای کشاورزی، صنعت و محیط زیست مازندران رقم خواهد خورد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای مازندران :
تکمیل سد هراز باید اولویت کاری مسوولان در مازندران شود
حیدر داودیان توضیح داد: سدهای درحال ساخت بسیار بزرگتر از سد هراز در کشور به راحتی تامین اعتبار می شود، بنابراین باید به تکمیل این سد توجه ویژه شود، یعنی تامین اعتبار و تکمیل این سد باید خواست نخست همه مسوولان مازندران قرار بگیرد.
