به گزارش خبرنگار ملکان – سمانه اسلامی
بازار برنج ایران در سال جاری با تلاطم‌های بسیاری روبرو بوده و قیمت این کالای اساسی به شکل سرسام‌آوری افزایش یافته است. این افزایش قیمت، فشار زیادی بر خانوارهای ایرانی وارد کرده و نگرانی‌های جدی را در مورد امنیت غذایی و معیشت مردم به وجود آورده است. در این میان، طرح جهش تولید برنج به عنوان راهکاری برای افزایش تولید داخلی و کاهش وابستگی به واردات مطرح شده است.
افزایش قیمت بی‌رویه این کالا، نارضایتی گسترده‌ای را در بین مردم ایجاد کرده و نگرانی‌ها را نسبت به آینده این بازار تشدید کرده است به طوری که شاهد آن هستیم که متوسط قیمت هر کیلو برنج ایرانی به ۱۶۰ تا ۲۰۰ هزار تومان رسیده و همین امر نارضایتی زیادی را در بین مردم ایجاد کرده است.
این امر به این دلیل صورت گرفته که با توجه به آمارهای اشتباه وزارت جهاد کشاورزی و تاکید مسئولان این سازمان مبنی بر تولید دو میلیون و ۷۰۰ هزار تن برنج، شاهد کاهش ۲۶ درصدی واردات برنج در سال جاری بودیم.
به طوری که سهراب سهرابی گفته بود، با احتساب کشت نشاء مجدد و راتون، میزان شلتوک تولیدی چهار میلیون و ۵۰۰ هزار تن بوده که از آن ۷/۲ میلیون تن برنج سفید تولید شد.
وی درباره میزان نیازمندی کشور هم عنوان کرد، با احتساب مصرف سرانه ۳۵ کیلوگرم و ۲۰۰ هزار تن ذخایر استراتژیک، آمار نیاز بازار داخل به این محصول پرمصرف سه میلیون و ۲۰۰هزار تن است، در نتیجه بنابر میزان تولید داخل ۵۰۰ هزار تن برنج خارجی باید وارد شود.
از سوی دیگر تا تاریخ ۲۴دی امسال، ۶۶۰ هزار تن برنج وارد کشورمان شده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته،۲۶ درصد کاهش یافته، این در حالی است که سالانه نیازمند واردات حدود ۱.۲میلیون تن برنج بدون احتساب واردت دخایر اساسی هستیم.
این میزان برنج وارداتی از امارات متحده عربی، پاکستان، تایوان، مناطق آزاد و هندوستان وارد کشورمان شده که عمدتا تحت‌تاثیر افزایش قیمت جهانی نیز بوده است.میزان واقعی تولید برنج در کشورمان تنها به دو میلیون تن می‌رسد و مابقی یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن برنج مورد نیاز کشور از طریق واردات تامین می‌شد.
همین امر سبب شد که قیمت برنج خارجی به بیش از ۷۰ هزار تومان برسد و کمبود شدید در بازار این کالای اساسی ایجاد شود که زمینه گرانی آن را فراهم آورد. مرکز آمار نیز به‌صراحت در گزارش‌های دو ماه اخیر خود اعلام کرده که قیمت برنج خارجی و داخلی در بازار به‌شدت افزایش یافته است.
درهمین خصوص دبیر انجمن تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان برنج گفت: قیمت مشخصی برای برنج خارجی نمی‌توان اعلام کرد؛ چراکه در مغازه‌ها به دلیل کمبود، نرخ‌های سلیقه‌ای و بعضا افزایش ۶۰ تا ۷۰ درصد اعمال می‌شود.مسیح کشاورز می‌گوید: در فصل برداشت دولت هیچ اقدامی برای کاهش دوره ممنوعیت یا ورود بارهای رسوبی به بازار نداشت که این امر منتج به کمبود جدی و افزایش ۵۰ درصدی قیمت برنج خارجی در بازار شد که نمایندگان استان‌های جنوبی به این قضیه اعتراض کردند.
به گفته وی، مقدار کمی برنج توسط بازرگانی دولتی وارد بازار شده اما بعید است که بتواند در کاهش قیمت بازار اثرگذار باشد؛ چراکه افزایش قیمت برنج خارجی منجر به افزایش ۲۰ تا ۳۰ درصدی قیمت کالای هم‌ردیف، همچون برنج پرمحصول ایرانی شده است.با این حال، وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده که با توسل به بذور اصلاح‌شده، به دنبال افزایش خوداتکایی این محصول ارزشمند در کشور است.
طرح جهش تولید برنج کلید خورد/اجرای آزمایشی در ۲۵۰۰ هکتار
طرح پنج ساله جهش تولید برنج با مشارکت معاونت امور زراعت، ستاد اجرایی فرمان امام (ره) و سازمان‌های جهادکشاورزی سه استان شمالی کشور کلید خورد.
وزارت جهادکشاورزی، معاون امور زراعت در دومین نشست هماهنگی طرح جهش تولید برنج گفت: از امروز بسترسازی و فراهم آوردن مقدمات کار برای اجرای فاز نخست طرح جهش تولید برنج به صورت پایلوت در استان‌های گیلان، مازندران و بخش‌هایی از گلستان آغاز می‌شود.
علیرضا مهاجر با بیان اینکه مرحله نخست این طرح در سطح ۲۵۰۰ هکتار در سال آینده به اجرا گذاشته می شود، ادامه داد: طرح جهش تولید برنج به صورت آزمایشی در هر یک از استان‌های گیلان و مازندران در سطح هزار هکتار و در استان گلستان در سطح ۵۰۰ هکتار هدف گذاری شده است.
مهاجر پیش‌بینی کرد؛ در سال نخست این طرح در سال آینده ۱۴ هزار و ۳۸۰ تن شلتوک و ۸۶۲۸ تن برنج سفید بدست آید.
وی تهیه بذر، تغذیه مناسب و مبارزه با آفات، بیماری‌ها و علف‌های هرز را سه اصل مهم در اجرای طرح جهش تولید برنج عنوان کرد و موضوع کم آبیاری و کاهش مصرف آب در شالیزارها را با اهمیت خواند.
معاون وزیر جهادکشاورزی تصریح کرد: با سه عامل بذر مناسب، تغذیه و مبارزه با آفات، بیماری‌ها و علف‌های هرز می‌توان ۳۰ تا ۵۰ درصد میزان عملکرد در شالیزارهای برنج را در واحد سطح افزایش داد. مهاجر از مسئولان جهادکشاورزی سه استان شمالی کشور خواست ظرف یک هفته، مناطق و کشاورزان مورد نظر را برای اجرای این طرح تعیین و معرفی کنند و حداکثر ظرف ۱۰ روز نیز نهاده‌های مورد نیاز پیش از آغاز کار، تدارک و آماده شود.
وی در عین حال گفت: این طرح باید واقع‌بینانه باشد و توام با صرفه‌جویی و برنامه‌ریزی دقیق پیش برود.
طرح جهش تولید برنج می‌تواند گامی موثر در جهت افزایش تولید داخلی و کاهش وابستگی به واردات باشد. با این حال، اجرای موفقیت‌آمیز این طرح نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، تامین منابع مالی و همکاری همه جانبه کشاورزان و مسئولان است. در صورتی که این طرح به درستی اجرا شود، می‌تواند تاثیر مثبتی بر بازار برنج داشته باشد و به کاهش قیمت این کالای اساسی کمک کند. اما باید توجه داشت که این طرح به تنهایی نمی‌تواند مشکل گرانی برنج را به طور کامل حل کند و لازم است که در کنار آن، سیاست‌های دیگری نیز برای کنترل بازار و حمایت از مصرف‌کنندگان اتخاذ شود
