در چنین روزی که صدها رأس دام در سطح استان قربانی می‌شود، آنچه نباید فراموش شود، سلامت جامعه و رعایت پروتکل‌های بهداشتی است؛ موضوعی که امسال هم در صدر برنامه‌های اداره کل دامپزشکی مازندران قرار گرفته است.
به گزارش ملکان بر اساس اعلام مدیرکل دامپزشکی مازندران، همه اکیپ‌های بهداشتی دامپزشکی از دو روز پیش از عید در آماده‌باش کامل قرار دارند. حمزه آقاپور کاظمی با اشاره به سیاست‌های ابلاغی از سوی سازمان دامپزشکی کشور اظهار کرد: «در تمامی شهرستان‌های استان، اکیپ‌های ثابت و سیار برای نظارت بر عرضه و کشتار دام فعال شده‌اند. این اکیپ‌ها در محل‌های مشخص‌شده توسط فرمانداری‌ها، خدمات معاینه پیش و پس از کشتار ارائه می‌دهند.»
او تأکید کرد: «مردم مازندران می‌توانند با مراجعه به این مراکز، دام‌های قربانی خود را به‌صورت بهداشتی و با نظارت کارشناسان کشتار کرده و از سلامت گوشت مصرفی اطمینان حاصل کنند.»
مراکز قربانی ابراهیمی؛ سنت در قاب نظارت
یکی از ابتکارات امسال اداره کل دامپزشکی، همکاری گسترده با اداره کل بهزیستی استان در تعیین «قربانگاه‌های ابراهیمی» بوده است. به گفته آقاپور، این مراکز در سطح هر شهرستان فعال خواهند بود و علاوه بر رعایت اصول شرعی، با حضور نمایندگان رسمی از دامپزشکی و بهزیستی، فرآیند کشتار و توزیع نذورات را با دقت بالا انجام می‌دهند.
این مدل نظارت همزمان بر روند شرعی، بهداشتی و اجتماعی ذبح دام، تجربه‌ای نوین در مدیریت نذر قربانی به‌شمار می‌آید که می‌تواند الگوی دیگر استان‌ها نیز قرار گیرد.
عرضه دام زنده، یکی از چالش‌برانگیزترین بخش‌های مناسک قربانی در سال‌های اخیر بوده است. تجمع در محل‌های غیررسمی، خرید دام‌های فاقد گواهی سلامت، و ذبح غیربهداشتی، همواره احتمال شیوع بیماری‌های مشترک بین انسان و دام را افزایش داده است.
در همین راستا، اداره کل دامپزشکی مازندران امسال مراکز مشخصی را برای عرضه دام زنده با هماهنگی فرمانداری‌ها در نظر گرفته است. به گفته مدیرکل، اکیپ‌های دامپزشکی در این مراکز حضور دائم دارند تا دام‌های مشکوک را شناسایی و روند عرضه را تحت کنترل نگه دارند.
دامپزشکی استان از شهروندان خواسته است که در صورت امکان، ذبح دام را به کشتارگاه‌های صنعتی بسپارند. چرا که این مراکز علاوه بر امکانات کامل بهداشتی، تحت نظارت مستمر دامپزشکان متخصص قرار دارند و تمامی مراحل از ذبح تا توزیع را با رعایت استانداردهای ایمنی انجام می‌دهند.
آقاپور در این‌باره گفت: «استفاده از ظرفیت کشتارگاه‌های صنعتی موجب کاهش چشمگیر خطرات زیست‌محیطی و تهدیدات سلامت عمومی می‌شود و به ارتقاء نظم اجتماعی در روز عید کمک می‌کند.»
یکی از مهم‌ترین نکات در عید قربان، انتقال نذورات به نیازمندان به‌شکلی صحیح، بهداشتی و هدفمند است. در همین راستا، به گفته مسئولان دامپزشکی، ذبح دام در قربانگاه‌های ابراهیمی با حضور نمایندگان بهزیستی و خیران مردمی، فرآیند تحویل گوشت نذری به خانواده‌های نیازمند را تسهیل می‌کند.
این روند، نه‌تنها از فساد گوشت جلوگیری می‌کند، بلکه نقش مهمی در عدالت اجتماعی ایفا کرده و از دوباره‌کاری و اتلاف منابع جلوگیری می‌کند.
با وجود همه تدابیر، همچنان برخی شهروندان ترجیح می‌دهند قربانی خود را به‌صورت شخصی و در اماکن غیررسمی انجام دهند. مسئله‌ای که علاوه بر تهدید بهداشت عمومی، خطر شیوع بیماری‌های زئونوزی را نیز به همراه دارد.
در این میان، ارتقای فرهنگ‌سازی عمومی و آموزش مداوم توسط رسانه‌ها، ائمه جمعه، مراکز دینی و صداوسیما، می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در کاهش این رفتارهای پرخطر داشته باشد.
عید قربان، فرصتی برای نذر سلامت، زندگی و مسئولیت اجتماعی است. نقش نهادهایی همچون دامپزشکی، بهزیستی و رسانه‌ها در ترویج اجرای صحیح این سنت، بیش از هر زمان دیگر اهمیت دارد. همدلی و همراهی مردم با نهادهای ناظر، نه‌تنها ضامن سلامت جامعه بلکه احیاگر روح حقیقی قربانی است: ایثار، بخشش، و توجه به همنوع.
- نویسنده : سمانه اسلامی
