صنعتی که در منطقه عباس‌آباد واقع در غرب مازندران فعالیت خوبی دارد و به اعتقاد کارشناسان می‌تواند به فرصتی برای برندسازی گردشگری، تماشای هنر بومی و تجربه‌ای بی‌واسطه از خرید و حتی مشارکت در تولید را برای مسافران فراهم می‌کند.
به گزارش ملکان صنایع دستی، به‌عنوان نماد هویت فرهنگی و هنری یک منطقه، همواره جایگاه ویژه‌ای در جذب گردشگران دارد. درواقع این یک اصل غیر قابل انکار است که گردشگران در سفر به هر شهر، معمولاً اولین جایی که سراغ آن می‌روند، بازارچه‌های سنتی و کارگاه‌های صنایع دستی است؛ جایی که می‌توانند همزمان با تماشای فرآیند تولید، اثری منحصربه‌فرد و دست‌ساز را به‌صورت مستقیم از هنرمند خریداری کنند. تعاملی بی‌واسطه که هم برای هنرمند و هم برای گردشگر، لذتبخش است و خاطره‌ای ماندگار از سفر می‌سازد.
به معنای دیگر، در دنیای امروز، صرفا هتل‌های لوکس و جاذبه‌های معمولی، پاسخگوی نیاز مسافران و گردشگران نیستند. بررسی رفتار و ذائقه گردشگران نشان می‌دهد، آنها بیش از هرچیز به دنبال تجربه‌های ناب و اصیل، تعاملی و خاطره‌ساز هستند؛ مثل چیزی که می‌توان در کارگاه‌های صنایع دستی شهرهای گردشگری‌پذیری چون عباس‌آباد جست‌وجو کرد.
عباس‌آباد در غرب مازندران، منطقه‌ای گردشگرپذیر با تاریخ و طبیعت توآمان است. غار دانیال سال‌های زیادی با جذابیت‌های شگفت‌انگیزی که دارد، طبیعت‌گردان بسیاری را به سوی خود می‌کشاند، اما این شهر برای معرفی بیشتر و بهتر حتی مهم‌تر از آن، برای ماندگاری مسافر، به جذابیت‌های بیشتری نیاز دارد، به همین دلیل متولیان بخش گردشگری عباس‌آباد، این روزها برای افزایش جاذبه‌های گردشگری به سراغ توسعه فعالیت‌های صنایع دستی، ایجاد کارگاه‌های فعال و برندسازی برای این شهر با دست‌ساخته‌های بومی منطقه رفتند.
به باور کارشناسان صنایع دستی این منطقه تنها کالاهایی برای فروش نیستند، بلکه روایتگران زنده فرهنگ و هویت غرب مازندران هم به حساب می‌آیند. وقتی گردشگری شاهد تبدیل تکه‌ای چوب به مجسمه‌ای چشم‌نواز می‌شود، یا می‌بیند چگونه نخ‌های رنگین به چادرشبی ضخیم و پررنگ و لعاب تبدیل می‌شوند، در واقع شاهد زنده‌ترین نمایش فرهنگ بومی هستند. این همان تجربه نابی است که در حافظه او ماندگار می‌شود.
در همین ارتباط رئیس اداره میراث فرهنگی عباس‌آباد، می‌گوید: صنایع دستی ما تنها یک محصول نیست، یک روایت است. وقتی گردشگران بتوانند این فرآیند خلق را از نزدیک ببینند و حتی در آن مشارکت کنند، ارتباطی عمیق با منطقه برقرار می‌کنند. این همان نقطه قوتی است که می‌تواند عباس‌آباد را از دیگر مقاصد گردشگری متمایز کند و برندسازی شاخصی در این منطقه شکل بگیرد.
نادر سحرخیز با بیان اینکه اکنون ۲۳۰ هنرمند در چهار کارگاه فعال و دو بازارچه دائمی در سلمان‌شهر و کلارآباد مشغول خلق آثار هنری هستند، توضیح داد: اما ظرفیت‌های منطقه بسیار فراتر از این ارقام است.مثلا، پیاده‌راه‌های ساحلی می‌توانند به گالری‌های زنده هنری تبدیل شوند. هر المان شهری می‌تواند روایتی از صنایع دستی ما را به نمایش بگذارد.
او بر نگاه فنی و کارشناسی در برندسازی گردشگری از طریق صنایع دستی تاکید کرد و گفت: از یک سو باید کیفیت آثار و اصالت آنها حفظ شود (که اخذ مهر اصالت گامی در این مسیر است) و از سوی دیگر باید تجربه تعاملی گردشگران را ارتقا دهد. که کارگاه‌های آموزشی کوتاه‌مدت، امکان مشارکت محدود گردشگران در فرآیند تولید، و روایت‌گری هنرمندان از فلسفه پشت هر اثر، می‌تواند این تجربه را تکمیل کند.
وی یادآور شد: عباس‌آباد با این رویکرد می‌تواند نه‌تنها به مقصدی برای خرید صنایع دستی، که به مرکزی برای تجربه‌اندوزی فرهنگی تبدیل شود. این همان برند متمایزی است که می‌تواند عباس‌آباد را در نقشه گردشگری کشور به‌عنوان پایتخت تجربه‌های هنری مازندران معرفی کند. صنایع دستی این منطقه نه‌تنها میراث گذشته، که بال‌های پرواز آینده گردشگری منطقه هستند..
سحرخیز با توضیح اینکه ایجادِ فضایی که گردشگران بتوانند مستقیماً در کارگاه‌ها حضور یابند و حتی در تولید مشارکت داشته باشند، نه‌تنها جذابیت سفر را افزایش می‌دهد، بلکه به معرفی عمیق‌تر فرهنگ بومی منطقه کمک می‌کند، اظهار کرد: برندسازی و اخذ مهر اصالت برای محصولات صنایع دستی عباس‌آباد از اولویت‌های اداره میراث فرهنگی و صنایه دستی عباس‌آبد است. معتقدم افزایش کارگاه‌های صنایع‌دستی نه تنها توسعه پایدار این منطقه را به دنبال خواهد داشت، بلکه منجر به اشتغالزایی هم می‌شود.
این مقام مسئول توسعه متوازن زیرساخت‌ها همراه با گسترش کارگاه‌های صنایع دستی را برای شهرداری‌ها و دهیاری‌ها ضروری خواند و افزود: محورهای ساحلی و پیاده‌راه‌های گردشگری، مکان‌های ایده‌آلی برای ایجاد فروشگاه‌ها و کارگاه‌های صنایع دستی هستند.
وی همچنین بر نقش صنایع دستی در طراحی المان‌های شهری و روستایی تأکید کرد و گفت: این هنرها می‌توانند به‌عنوان نمادی از هویت منطقه، الگویی جذاب برای معرفی مقاصد گردشگری باشند.
- نویسنده : سمانه اسلامی
