دکتر علی عباسی، مدیرکل پزشکی قانونی استان مازندران، با اعلام این خبر گفت: «در پنج ماه نخست امسال، ۷۷ مصدوم ناشی از گازگرفتگی سگ برای بررسی صدمات و جراحات به پزشکی قانونی مراجعه کرده‌اند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۱۷ درصد افزایش داشته است.»
از مجموع این افراد، ۵۱ نفر مرد و ۲۶ نفر زن بوده‌اند. بیشترین گروه سنی آسیب‌دیده، افراد ۳۱ تا ۴۰ سال با ۲۰ مورد بوده‌اند و کمترین موارد مربوط به کودکان زیر ۱۰ سال با ۵ مورد گزارش شده است.
این آمار نشان می‌دهد که برخلاف تصور عمومی، قربانیان گازگرفتگی سگ‌ها صرفاً کودکان یا سالمندان نیستند، بلکه افراد فعال در سنین میانسالی نیز در معرض خطر قرار دارند.
بر اساس آمار ارجاعی، شهرستان‌های بابل با ۱۱ مورد، آمل، رامسر و چالوس هر کدام با ۸ مورد بیشترین مراجعات را داشته‌اند. این شهرستان‌ها از جمله مناطق پرجمعیت و گردشگرپذیر استان هستند که حضور سگ‌های ولگرد یا نگهبان در آن‌ها بیشتر است.
در مقابل، شهرستان‌های گلوگاه، بابلسر، جویبار و عباس‌آباد هر کدام تنها یک مورد ثبت کرده‌اند که نشان‌دهنده تفاوت در مدیریت حیوانات و میزان تماس انسان با سگ‌ها در این مناطق است.
مقایسه با سال گذشته؛ روندی رو به رشد
در سال گذشته، ۱۶۳ مورد گازگرفتگی سگ در استان ثبت شده بود که از این تعداد، ۱۱۲ نفر مرد و مابقی زن بودند. اگر روند پنج‌ماهه امسال ادامه یابد، احتمال عبور از آمار سال گذشته وجود دارد که می‌تواند به یک بحران بهداشتی تبدیل شود.
کارشناسان حوزه سلامت و مدیریت شهری دلایل متعددی را برای افزایش این آمار مطرح می‌کنند افزایش تعداد سگ‌های ولگرد به دلیل رهاسازی حیوانات خانگی و نبود مراکز نگهداری مناسب است .کمبود برنامه‌های عقیم‌سازی و واکسیناسیون در سطح استان و ضعف در فرهنگسازی و آموزش عمومی درباره نحوه برخورد ایمن با حیوانات افزایش تماس انسان با سگ‌ها در مناطق روستایی و گردشگری بدون رعایت اصول ایمنی
در بسیاری از موارد، سگ‌های نگهبان در باغ‌ها و مزارع بدون آموزش و کنترل رها می‌شوند که می‌تواند منجر به حمله به افراد غریبه یا حتی اعضای خانواده شود.
گازگرفتگی سگ‌ها صرفاً یک آسیب جسمی نیست. این حادثه می‌تواند پیامدهای روانی جدی برای قربانیان، به‌ویژه کودکان، داشته باشد. ترس، اضطراب، و حتی اختلالات خواب از جمله پیامدهای روانی این نوع آسیب‌هاست.
از سوی دیگر، احتمال انتقال بیماری‌هایی مانند هاری، عفونت‌های باکتریایی و آسیب‌های عصبی نیز وجود دارد که نیازمند درمان‌های تخصصی و پرهزینه است.
با توجه به روند افزایشی این آسیب‌ها، انتظار می‌رود نهادهای مسئول از جمله شهرداری‌ها، دامپزشکی، فرمانداری‌ها و مراکز بهداشت، اقدامات جدی‌تری در دستور کار قرار دهند. برخی پیشنهادهای کارشناسی عبارت‌اند از:راه‌اندازی مراکز نگهداری و ساماندهی سگ‌های ولگرد .اجرای طرح‌های گسترده عقیم‌سازی و واکسیناسیون آموزش عمومی در مدارس، رسانه‌ها و فضای مجازی و تدوین مقررات سخت‌گیرانه برای نگهداری سگ‌های خانگی و نگهبان ، همکاری با سازمان‌های مردم‌نهاد برای فرهنگسازی و امدادرسانی
افزایش ۱۷ درصدی گازگرفتگی سگ در مازندران، صرفاً یک آمار نیست؛ بلکه نشانه‌ای از خلأهای مدیریتی، فرهنگی و بهداشتی است که باید به‌سرعت پر شود. استان مازندران با ظرفیت‌های بالای گردشگری و کشاورزی، نیازمند برنامه‌ای جامع برای کنترل و ساماندهی حیوانات شهری و روستایی است.
سلامت عمومی، امنیت روانی و کیفیت زندگی شهروندان، در گرو تصمیم‌گیری‌های هوشمندانه و اجرای دقیق آن‌هاست. اگر امروز اقدام نکنیم، فردا ممکن است با بحران‌های بزرگ‌تری روبه‌رو شویم.
- نویسنده : سمانه اسلامی
