جولان سگ‌های ولگرد در قائمشهر؛ معضلی زیست‌محیطی و اجتماعی
جولان سگ‌های ولگرد در قائمشهر؛ معضلی زیست‌محیطی و اجتماعی
حضور سگ‌های ولگرد به عنوان یک معضل اساسی موجب سلب آرامش شهروندان قائمشهری در نقاط مختلف شده و جمع‌آوری این حیوانات خواسته‌ای عمومی است.

به گزارش ملکان، سرویس حوادث – سمانه اسلامی

همه جا هستند؛ گاهی در کوچه و خیابان‌های سطح شهر پرسه می‌زنند و گاهی در جاده‌ها و بیابان‌های اطراف.  تعداد سگ‌های ولگردی که آزادانه در کنار جاده لم داده‌اند و برخی آفتاب گرفته و برخی دیگر به کنج سایه خزیده‌اند، روز به روز بیشتر می‌شود.

به تناسب افزایش این سگ‌ها بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان و موارد مرگ و میرهای ناشی از آن هم رشد داشته به گونه‌ای که آمار ارائه شده توسط مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور نشان می‌دهد در دو سال گذشته، هزینه‌ای بالغ بر ۹میلیون یورو برای واردات واکسن ضدهاری انسانی به کشور صرف شده است. نکته قابل تامل این‌که ایران از نظر تعداد مرگ ومیر هاری ناشی از سگ گزیدگی بین سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۰ با ۳۷مورد مرگ در رتبه سوم جهان قرار دارد. این مسأله نشان می‌دهد همان‌گونه که در تمام کشورهای دنیا برای مدیریت سگ‌های پرسه زن تدابیری اندیشیده شده، ما هم باید برای این حیوانات رها شده فکری بکنیم.

به همین علت هم در تمام کشورهای دنیا گرچه نگهداری از سگ آزاد است و سگ‌ها آزادانه خرید و فروش می‌شوند اما قوانینی هم برای کنترل آثار و تبعات نگهداری از سگ هم به‌لحاظ سلامت و هم به‌لحاظ پیشگیری از بروز حوادث به واسطه خوی وحشی این حیوان پیش‌بینی شده تا بتوان زندگی نسبتا مسالمت‌آمیزی با این حیوانات خانگی با ذات وحشی داشت. در کشورهای توسعه‌یافته، قوانین سختی درباره سگ‌گردانی وجود دارد. دراین کشورها معمولا هیچ سگ بدون صاحب واکسینه‌‌ نشده وجود ندارد و در صورت مشاهده سگ بی‌صاحب در شهر،  بلافاصله زنده‌گیری، واکسینه، عقیم‌سازی و واگذار می‌شوند. اگر سگ زنده‌گیری‌شده ازنظر سلامت، شرایط نگهداری را نداشته باشد طبق نظر پزشک با استفاده از روش یوتانایز(مرگ بدون درد) به عمرش پایان داده می‌شود.

در کشور ما اما قانون جامعی درباره سگ‌های ولگرد یا سگ‌های خانگی وجود ندارد و در عوض با جریانی مواجهیم که به نام حمایت از حیوانات و محیط زیست و حتی کار خیر، مردم را برای تغذیه سگ‌های ولگرد ترغیب می‌کنند و همین مسأله هم موجب شده تا جمعیت این حیوانات به شکل نگران کننده‌ای افزایش یابد. این مسأله بارها هشدار فعالان محیط زیست را درپی داشته و براثر رشد سرسام‌آور این جانواران سایر گونه‌های زیستی همچون مارال‌ها و حتی خود انسان‌ها در معرض خطر قرار گرفته‌اند. در چنین شرایطی است که باید برای حل معضل سگ‌های ولگرد و سگ‌های خانگی به‌طور جدی به فکر وضع قوانین کنترل کننده بود.

 

جولان سگ‌های ولگرد در کوچه‌پس‌کوچه‌های قائمشهر

افزایش شمار سگ‌های ولگرد و بلا صاحب درشهرستان قائمشهر همچون سایر شهرهای کشور به عنوان یک چالش حیاتی در شهرستان مطرح است و این موضوع موجب شد تا رسانه‌ها به صورت متناوب به این سوژه بپردازند تا اقدام اساسی برای ساماندهی این باوفایان گزنده صورت گیرد.  سال‌هاست حضور سگ‌های ولگرد در شهر به یکی از معضلات زیست‌محیطی شهروندان قائمشهری تبدیل شده که علاوه بر ایجاد آلودگی و بیماری‌های مختلف و صداهای ناهنجار موجب رعب و وحشت برخی شهروندان به ویژه کودکان شده است. وضعیت بحرانی سگ‌های ولگرد هر روز بر جان مردم یک حادثه جدید می‌آفریند.

حضور سگ‌های ولگرد به عنوان یک معضل اساسی موجب سلب آرامش شهروندان قائمشهری در نقاط مختلف شده و جمع‌آوری این حیوانات خواسته‌ای عمومی است.

تعداد سگ‌های ولگرد در بلوارها، خیابان‌ها، میادین و کوچه‌های این شهر نسبت به سال‌های گذشته افزایش یافته و ازدیاد این حیوانات و پرسه زدن آن‌ها در اماکن مسکونی، موجب نارضایتی شدید مردم شده است.

برخی کارشناسان، رهاسازی سگ‌های گله یا نگهبان و خانگی در حاشیه شهرها و روستاها را عامل افزایش جمعیت این حیوانات می‌دانند.

وجود سگ‌های ولگرد علاوه بر این‌که مناظری نازیبا و مشمئزکننده در شهرها و روستاها ایجاد می‌کند، سلامت زیستی مردم را نیز به مخاطره می‌اندازد. سگ‌های ولگرد عمدتا ناقل انواع ویروس، انگل و باکتری‌های بیماری‌زا هستند که از طریق بزاق، مدفوع یا ادرار آن‌ها قابل انتشار و سرایت به دیگر مناطق است.

براساس برآورد سازمان بهداشت جهانی حدود ۲۰۰ میلیون سگ ولگرد در دنیا وجود دارد، بیش از ۵۵ هزار انسان هر سال براثر بیماری هاری می‌میرند و ۱۵ میلیون نفر نیز واکسن هاری دریافت می‌کنند.

در سال‌های اخیر حمله سگ‌ها به مردم بیشتر از گذشته گزارش شده به طوری که طبق آمار مرکز بهداشت استان ۹۰ درصد حیوان گزیدگی‌ها به علت حمله سگ‌های ولگرد رخ می‌دهد.

موضوع ساماندهی سگ‌های ولگرد در شهر قائمشهر بحث تازه‌ای نیست و تاکنون جلسات و کارگروه‌های متعددی برای بررسی و رفع خطرات احتمالی آن‌ها در این شهرستان تشکیل شده است.

اما به رغم جلسات متعدد و برنامه‌ها و سیاست‌های مختلف اتخاذ شده هنوز موجی از نگرانی‌ها در رابطه با جولان این حیوانات ولگرد در شهر وجود دارد.

جمع‌آوری، نگهداری و عقیم‌سازی سگ‌های ولگرد عزمی همه‌جانبه و جدی از سوی ادارات متولی نظیر شهرداری، حفاظت محیط زیست، دامپزشکی و علوم پزشکی می‌طلبد.

در آخرین آمارهای پزشکی قانونی مازندران اعلام شد که طی سه ماه نخست امسال ۴۲ مصدوم ناشی از سگ‌گزیدگی برای بررسی صدمات و جراحات به پزشکی قانونی مراجعه کردندکه این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۴۰ درصد افزایش داشت که از این تعداد مصدومان ناشی از سگ‌گزیدگی ۲۸ نفر مرد و مابقی زن بودند.

بنابراین گزارش بیشترین سن مصدومان ناشی از سگ‌گزیدگی بین ۳۱ تا ۵۰ سال با ۹ نفر و کمترین سن ۱۱ تا ۲۰ سال با پنج نفر گزارش شده است و بر اساس آمار ارجاعی بیشترین آمار هم مربوط به شهرستان‌های تنکابن با ۱۲ مورد، قائمشهر با ۶ مورد، آمل و ساری هر کدام با پنج مورد و کمترین آن مربوط به شهرستان‌های نور، بابلسر و میاندورود هر کدام با یک مورد گزارش شده است.

پارسال نیز ۱۲۳ مصدوم ناشی از سگ‌گزیدگی برای بررسی صدمات و جراحات به پزشکی قانونی مازندران مراجعه کردند که ۸۷ نفر مرد و ما بقی زن بودند.

با توجه به حساسیت این مساله و بروز خسارت‌های ناشی از آن در ماه‌های اخیر دادستان شهرستان قائمشهر در پی مرگ تعدادی از شهروندان مازندرانی براثر سگ‌گزیدگی به معضل سگ‌های بی‌صاحب و ولگرد در این شهرستان ورود کرد و ثمره آن ایجاد فضایی برای جمع‌آوری و نگهداری از این حیوانات از سوی شهرداری است.

شهردار قائمشهر از ساخت پناهگاه برای سگ‌های بلاصاحب و رهاشده در این شهر خبر داد و گفت: امیدواریم با ایجاد این فضا و جمع‌آوری و نگهداری سگ‌ها در این پناهگاه بتوانیم این معضل و چالش را برطرف کنیم.

کاظم علیپور افزود: پناهگاه سگ‌های بی‌صاحب و ولگرد در نزدیکی و جوار مرکز جمع‌آوری زباله در زمینی به مساحت چهار هزار متر مربع در حال ساخت است.

وی ادامه داد: در حال حاضر پیشرفت فیزیکی این مکان ۷۰ درصدی است و ماه آینده این پناهگاه سگ‌ها به بهره‌برداری خواهد رسید.

شهردار قائمشهر اظهار کرد: تاکنون اقدامات برای جمع‌آوری سگ‌های رهاشده در این شهر به دلایل مختلف بازخورد لازم را نداشت و ایجاد این پناهگاه می‌تواند تا حد زیادی در رفع معضل و چالش اجتماعی پیش رو تاثیرگذار باشد.

 

سگ‌های ولگرد همه جا هستند و این مسئله در سال‌های اخیر به ترس و وحشت بسیاری از مردم تبدیل شده است، به‌ویژه در حاشیه شهرهای بزرگ و شهرهای کوچک این معضل وجود دارد.

از طرف دیگر بسیاری از مردم از روی ترحم و مهربانی با غذا دادن به این حیوان در افزایش جمعیت آن نقش دارند؛ شهرداری‌ها و دهیاری‌ها نیز نمی‌توانند درصد بالایی از این حیوان را عقیم‌سازی کنند، بنابراین جمعیت این سگ‌ها روزبه‌روز در حال افزایش است و هر لحظه امکان تهاجم و حمله آن‌ها به مردم و به‌وِیژه کودکان وجود دارد؛ موضوعی که باید آن را در کنار سایر آسیب‌ها و معضلات اجتماعی قرار داد، اما با توجه به مشکلات اقتصادی موجود در جامعه معلوم نیست، رفع آن تا چه اندازه در اولویت باشد.