به گزارش خبرنگار ملکان – سمانه اسلامی
سرطان دومین علت مرگ ومیر در ایران پس از بیماریهای قلب و عروق به شمارمی آید به طوری که سالانه نزدیک به ۲۰۰ هزار نفر مبتلا به سرطان شناسایی شدند و طبق آمارها حدود ۸۰هزار نفر در سال به همین دلیل فوت میکنند.
هشدار متخصصان حکایت از آن دارد که تا ۲۰ سال آینده این آمار دوبرابر خواهد شد.به گفته کاظم زندهدل معاون پژوهشی پژوهشکده سرطان دانشگاه علوم پزشکی تهران، ایران جزو کشورهای با ابتلای متوسط در رابطه با سرطان است، چراکه رتبه سرطان ایران از بین ۱۸۶ کشور جهان ۴۸ است.
کشورهای غربی همانند «امریکا و ایرلند، کانادا و استرالیا» جزو کشورهای پر سرطان هستند و ایران به نسبت تعداد مبتلایان جزو این کشورها نیست. اما این در حالی مطرح میشود که روند افزایشی نسبت به این بیماری داریم که حدود ۵ درصد عنوان شده است.
دکتر یاشا مخدومی متخصص رادیوانکولوژی و رئیس انجمن رادیوانکولوژی ایران در رابطه با اینکه چرا کشور ما در سالهای آینده دچار افزایش مبتلایان به سرطان میشود میگوید: «جمعیت ایرانی در برههای از تاریخ که مربوط به دهه ۶۰ است جوانتر بود و اکنون رفتهرفته این افراد در سالهای آینده پا به میانسالی میگذارند و احتمال ابتلا به سرطانهای دوران میانسالی در آنها افزایش پیدا میکند و یک دفعه ممکن است جمعیت مبتلایان به سرطان افزایش یابد که این امر طبیعت سنی و مربوط به پیرشدن جمعیت است. ابتلا به سرطان مؤلفه متفاوتی دارد؛
به عنوان مثال متوسط سن در بروز سرطان سینه در خانمهای امریکایی ۵۴ سال است ولی در خانمهای ایرانی ۴۶ سال؛ به این معنا که سن سرطان سینه در خانمهای ایرانی پایینتر است اما این موضوع در همه سرطانها صدق نمیکند، چرا که هر سرطانی پدیدههای خاص خودش را دارد.
بعضی سرطانها در اطفال شیوع بیشتری دارند برخی در افراد میانسال و نمیتوان به طور قطع گفت سرطان در کشور ما در سنین پایینتری رخ میدهد.»
به گفته کارشناسان، حدود ۵ تا ۱۰ درصد از سرطانها منشأ ژنتیکی دارند، به این معنا که وجود یک ژن معیوب در بدن میتواند فرد را مستعد ابتلا به سرطان کند.
در زمینه میزان اثرگذاری عوامل محیطی و ژنتیک در سرطان دکتر مخدومی میگوید: «میزان اثرگذاری عوامل محیطی در بروز و شیوع سرطان در هر کشوری متفاوت است اما به طور کلی ۷۰ تا ۹۰ درصد، عوامل محیطی در ایجاد سرطان نقش مؤثر دارند که شامل تغذیه، چاقی، کم تحرکی، مصرف الکل و دخانیات، عفونتهای اچ پی وی، هپاتیت، آلودگی محیطی اعم از گردوغبار تا گاز رادون، در معرض تشعشعات قرار گرفتن و… است اما وقتی فردی زمینه ژنتیک را هم داشته باشد این عوامل تشدید پیدا میکنند.
در ۵۰ سال گذشته حدود ۷۰ درصد نظام زندگی اجتماعی ایران روستایی و ۳۰ درصد شهرنشین بودند اما اکنون اغلب جمعیت ایران در شهرها زندگی میکنند و روستاها به سمت خالی شدن حرکت کردهاند. همان طور که میدانید نظام زندگی شهری تبعاتی از جمله آلودگی هوا، استرس و تغییر الگوهای غذایی دارد و نسبت به گذشته مصرف دخانیات هم در جمعیت ایرانی افزایش پیدا کرده بنابراین برخی از افزایش سرطانها در ایران به همین دلایل ایجاد میشود.
شخیص زودهنگام؛ بهترین روش شناسایی انواع سرطان
عضو هیاتعلمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران گفت: هرچه تشخیص زودتر اتفاق بیفتد به همان نسبت موفقیت در درمان بهتر خواهد شد.
احسان زابلی عضو هیاتعلمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران اظهار کرد: اهمیت تشخیص زودهنگام در این است با هزینه کمتر و کیفیت بهتر میتوان درمان را انجام داد؛ به همین دلیل تاکید ما در بحث غربالگری سرطان هرچه بهتر اهمیت دهیم.
وی افزود: هرچه تشخیص زودتر اتفاق بیفتد به همان نسبت موفقیت در درمان بهتر خواهد شد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران با اعلام اینکه همه سرطانها قابل غربالگری نیستند، تصریح کرد: سرطانهای قابل غربالگری و شایع در خانمها سرطان سینه است که متاسفانه تعداد موارد ابتلا رو به افزایش و سن ابتلا رو به کاهش است و در سنین پایین دیده میشود.
این فوق تخصص خون و سرطان بالغین خاطرنشان کرد: تاکید ما این است همه خانمها سوای اینکه در خانواده موارد ابتلا دارند، از سن ۴۰ سالگی غربالگری سرطان را انجام دهند نکته مهم اینکه توسط ماموگرافی انجام شود.
زابلی با اشاره به اینکه اکنون ماموگرافی در تمامی شهرهای مازندران در دسترس است، تصریح کرد: در خانوادههایی که یک فرد مبتلا به سرطان پستان وجود دارد که باید غربالگری در سنین پایین انجام شود.
وی تصریح کرد: یکی دیگر از سرطانها روده بزرگ در سنین ۵۰ تا ۶۵ سال دیده شود و در سنین جوانان هم آقایان و جوانان در حال افزایش است.
این عضو هیاتعلمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران با بیان اینکه غربالگری سرطان روده بزرگ توسط کلونوسکوپی زیرنظر متخصص داخلی انجام شود، اظهار کرد: اهمیت غربالگری به این شکل است منشا از یک پولیپ بدخیم است که بازده زمانی سه ساله تشکيل میشود که با جراحی میتوان انجام شود.
زابلی افزود: اگر فرد مبتلا در خانواده بودممکن است سرطان با بقیه سرطانها ارتباط داشته باشند به ویژه در افراد مستعد جهش ژنتیکی داشته باشد غربالگری در سن ۲۵ سالگی انجام شود.
وی یادآور شد: غربالگری پستان در خانم ها و سرطان روده بزرگ در خانمها و آقایان به تشخیص زودرس کمک میکند که هزینههای درمان کمتر و درصد موفقیت هم بالاتر خواهد بود.