نوغانداری، زمانی یکی از صنایع پررونق و درآمدزا در استان مازندران بوده است. اما در سالهای اخیر، این صنعت با کاهش چشمگیر تولید پیله کرم ابریشم روبرو شده است. دلایل مختلفی از جمله تغییرات اقلیمی، تغییر کاربری زمینها، افزایش سن نوغانداران و نبود حمایتهای کافی از سوی دولت، دست به دست هم دادهاند تا نوغانداری مازندران را با چالش جدی مواجه کنند.
در حالی که طبق آمار سال ۱۴۰۱ حدود ۱۳۰ جعبه و پارسال بیش از ۶۰ جعبه تخم نوغان پاییزه در مازندران توزیع شد، اما رییس اداره توسعه نوغانداری استان از توزیع فقط ۱۲ جعبه تخم نوغان در سال جاری خبر داد.
حمیده سادات مطهری با بیان این که، هر سال دولت در حمایت از کشاورزان یارانه قابل توجهی پرداخت می کند، در عین حال توضیح داد: با وجود این که محدودیتی در توزیع جعبه های تخم نوغان نداریم، اما طبق بررسی های کارشناسان مراکز جهاد کشاورزی متقاضی برای دریافت پرورش پاییزه کرم ابریشم وجود ندارد.
وی با ذکر این نکته که ۱۰ جعبه تخم نوغان پاییزه در سواد کوه شمالی و ۲ جعبه در نور توزیع شده است، ادامه داد: از آن جایی که ۹۰ درصد پرورش کرم ابریشم مازندران در بابل انجام می شود، اما متقاضی برای دریافت حتی یک جعبه تخم نوغان در این شهرستان نبوده است.
رییس اداره توسعه نوغانداری استان مازندران با بیان این که در پرورش کرم ابریشم بهاره نیز امسال توزیع ۲۲۷ جعبه تخم نوغان در استان نسبت به سال گذشته کاهش داشته است، بیان داشت: در پرورش بهاره کرم ابریشم امسال سه هزارو ۲۷۸ جعبه توزیع شد که از این میزان ۱۱۸ تن پیله تر بدست آمد اما این آمار در بهار سال گذشته با توزیع سه هزارو ۵۰۵ جعبه تخم نوغان همراه بوده است.
مطهری مهمترین دلایل بی رغبتی و بی انگیزگی نوغانداران به توسعه این صنعت را کمبود برگ درخت توت، تغییر کاربری زمین های نوغانداری به کلبه های گردشگری و بالا رفتن سن نوغانداران عنوان کرد.
با با تاکید بر این که با بی توجهی فرزندان نوغانداران، این صنعت در مازندران رو به فراموشی خواهد رفت، گفت: البته جوانان امروز به دنبال فعالیت بدنی کمتر با درآمد بیشتر هستند.
وی با ذکر این نکته که امسال قیمت پیله تر در هر کیلو گرم از ۲هزارو ۲۰۰ تا ۲هزارو ۵۰۰ سال گذشته به چهار هزارو ۲۰۰ ریال افزایش پیدا کرده است، در عین حال گفت: اما استقبال برای توسعه این صنعت بوجود نیامده است.صنعت نوغانداری مازندران با چالشهای جدی روبرو است و در صورت عدم اتخاذ تدابیر مناسب، این صنعت رو به زوال خواهد رفت. با توجه به اهمیت این صنعت در اقتصاد محلی و حفظ محیط زیست، ضروری است که همه دستاندرکاران برای احیای آن تلاش کنند. حفظ و احیای این صنعت ارزشمند، نیازمند همکاری و همدلی همه دستگاههای اجرایی، کشاورزان و مردم است
استان مازندران زمانی با توزیع بیشتر از ۲۰ هزار جعبه تخم نوغان میان کشاورزان از قطب های مهم نوغانداری در کشور بود، ولی این شغل در سال های گذشته بویژه دهه ۸۰ به دلایل مختلف از جمله سر و سامان نداشتن سیاست های بخش کشاورزی، قاچاق و مهم تر از همه واردات رسمی پیله تر به کشور رو به فراموشی رفت.
میزان توزیع تخم نوغان در مازندران در سال ۹۲ به کمترین میزان در تاریخ نوغانداری این استان یعنی کمتر از یکهزار و ۴۰۰ جعبه رسید و زنگ هشدار را برای فراموشی این بخش مکمل درآمدی حوزه کشاورزی به صدا در آورد.
روستاییان بخش های بندپی شرقی، غربی و بابلکنار شهرستان بابل، آهنگرکلا قائمشهر و لفور سوادکوه بیشترین فعالیت نوغانداری را در مازندران انجام می دهند.